Dito na tayo sa bagong site ng MANA. Please click image below now.

Dito na tayo sa bagong site ng MANA. Please click image below now.
Ganap na sabong site. Forums, kaalaman, balita, at iba pa para sa inyong kasiyahan at kapakanan.

Tuesday, November 10, 2009

MANALU sets feeding of street children

The Masang Nagmamanok- Luzon (MANALU) is set to undertake a feeding activity of street children in Tondo Manila. This was learned from Kamana Jeff Urbi and Loreto Casalhay, the primemovers of MANALU.

The activity is set for December 5. MANA Inc. national coordinator Kamana Rey Bajenting said the project is laudable and congratulates MANALU for its efficient handling of the regular MANA monthly pasabong in Pasay Cockpit.The monthly pasabong is the source of funding for the feeding project.

The monthly pasabong of MANA in Pasay Cockpit, in Pasay City Metro Manila is held every 3rd Wednesday of the month.The next edition will be on Nov. 18. As usual it will be a one-cock ulutan affair.

Meanwhile, MANA Cavite will be holding its second pasabong on December. The event will be held at the Arcontica Coloseum in Dasmarinas, Cavite.

Gamefowl's natural biorhythm: A study by RB Sugbo Gamefowl Technology


This study was made between December 2004 and March 2005.It was published in sabong.net on April 24, 2005. It triggered a very interesting discussion. The post itself was translated in Spanish and publish in Spanish gamefowl literature.





April 24th, 2005, 10:34 AM #1
rbsugbo

Posts: n/a
Posts: n/a
vCash:

Experiment confirms cocks have natural bio rhythm
If left alone, under normal conditions, gamefowl have natural bio rhythm that guides their individual fighting performances.

This was recently confirmed by an experiment we have conducted.

For three months, from December to early March, this year, RB Sugbo Gamefowl Technology conducted a study involving 20 fowl picked at random.

They were of different bloodlines and crosses and some were bullstags others were cocks.

The birds were sparred every four days and their respective performances were charted.

After 24 sparring sessions the chart showed a clear correlation between the performance of certain birds with that of the lunar cycle.

It showed that fowls' performances are guided by a cycle of four phases consisting of 7 days each.

Coincidence or whatever, the lunar cycle is also of 4 phases of 7 days each.

However, contrary to superstitious belief, there was no correlation between particular plumage or leg color with any particular phase of the lunar cycle.

For example some yellow legged fowl fought well on first quarters while others fought well during other phases of the moon. This was also true to the green leggeds, the greys and the black plumage.

Subsequent experiments have been or will be conducted to establish the extent of the moon's influence on gamebirds and whether this natural bio rhythm could be altered to enable us to time the best performance for a scheduled day of fight.

RB Sugbo Gamefowl Technology breeds and sells fowl. It is also actively into gamefowl research and study in search for new technology especially in the field of game fowl conditioning and pointing.

It has its main gamefowl farms in Carmen, Bohol and Argao, Cebu; a seed fowl breeding station in Naga, Cebu and its conditioning camp in Casili Hills, Mandaue city, all in the Philippines.






Further discussions:


Reply With Quote
rbsugbo
Old April 26th, 2005, 09:31 AM #2
ariel.aquino
Member

ariel.aquino's Avatar

Join Date: Jan 2003
Location: Tarlac City
Posts: 395
Posts: 395
vCash: 500

thnks
Hello sir Rey...i want to congratulate you for you efforts and interesting topic...I am interested on your research on Lunar cycles affecting our fowls performance..please elaborate more on how it was recorded or how it was studied and concluded...I want to understand the 7 phases...please elaborate more if its ok with you sir...for us in this site to give our comments...tnx alot.

goodluck to your research and breeding


Old April 26th, 2005, 10:14 AM #3
roland_kent
Senior Member


rbsugbo
Sir,

i want to know if your study, research, experiment conducted is already conducted by others or your the only first to do this?
it is very appreciated to me, to us, to know this.,
that every fowl has its own bio rythm towards the lunar in their performance in figthing?
this is very helpful to us know..
like i've said, and ariel say..me too i am interested to know,
what is the 4 phases of 7 days each..if it is okay to you? can you shared to us what is that? or please kindly PM to me hehehe

respectfully,
roland


Ariel, Roland,

Thanks. Of course I welcome comments.

My experiment tend to show that individual cocks have individual biorhythm, regardless of plumage and leg color. It did not support the theory or superstition that a certain leg color will perform best on a certain phase of the lunar cycle.
The lunar cycle are the new moon, 1st quarter, full moon, and last quarter.

My experiment showed that 13 of the 20 cocks, or 65% regardless of plumage and leg color and regardless of the phase of the moon, experienced a rising performance for a period of two weeks and then a falling performance in the next two weeks. Four showed erratic chart in their performance. And only three or 15% consistently perform well throughout the 24 sparring sessions, with only slight variations in their performance which could be attributted to factors other than biorhythm.

The methodology was simple. We picked 20 fowl of different crosses and ages. All however, were in good physical conditions.

They were first subjected to metabolism check to determine which ones have high metabolic rate and which ones have low metabolism.

This is important in order to adjust their respective diets, because the work out routine of all the birds were the same. Just our plain rotation method. otherwise if given uniform diet, the ones with low metabolic rate would tend to get heavier and it might be a factor in the performance registry.

Then we sparred them every 4 days and recorded their respective performance.

Roland, as to your question whether this has been conducted by others, I really would not know. However, for sure, the cockers of the old times had observed this, even without the benefit of a formal experiment because i heard my grandfather before saying that on this particular Sunday this cock was unbeatable.
Reply With Quote
rbsugbo
Old April 26th, 2005, 03:11 PM #5


jbermudes



Someone asked whether a similar study has been done and the answer is, "yes". A friend of mine showed me a chart of the lunar cycle and its relation to the feather and leg color of the rooster. The chart was copied out of the encyclopedia. As such, someone did some sort of controlled study similar to the one presented here.

I am a beginner and I hear different responses to the following questions:
1. How many times should you feed the gamecocks?
2. Does overnight lighting help the cocks? Will this affect their sleep and rest time?
3. Does one need to provide a noise medium to make the cocks assimilate to the noise in the arena?

I would love to hear from anyone.

Joe



Reply With Quote
jbermudes
Old April 28th, 2005, 11:06 AM #6
rbsugbo



Jbermudes,

1. The usual practice is two. plus snack at noon if you may. That is what we also do for the cocks we sell. It is different for the cocks that we ourselves fight.
2.Yes. Somehow light has some effect on the hormones of the chickens. Layers need more daylight to lay more eggs. The light on gamecocks is more than training them to be used to lights at the pit. Longer daylight has positive effect on fighting cocks conditioned for fight. But up to a certain limit. Overnight light is not advisable.
3. Many do. But it is really useless at the very least, and possibly even harmful. Well, that was what our experiments on stress management showed.
Reply With Quote
rbsugbo
Old April 28th, 2005, 05:13 PM #7


swallow
Senior Member

swallow's Avatar


rbsugbo,


very nice topic you open up here.

To be honest with you this is my observation with gamebirds, whether you train them or not, or do some pointing for as long as you provide proper nutrition and feed properly you will observe that birds will achieve peak health by itself. hence if you are the type of cocker that fights in hacks, then your function is to observe, which birds are peaking up. You will observe their movements as spanking and they fly up and down the teepee every now and then.

The problem is when your join derbies and you want all your birds to move at the same level come fight day, then that is where conditioning aids and preparations come into the picture.


Swallow

rbsugbo


Swallow,

Yes. You are right. Old time cockers made a killing by just observing the natural peaking of their birds.

And, as far as derbies are concerned, we always pick the cocks that we believe will perform best on the scheduled day of fight based on their chart.

Also we will try to do something to increase the probability of their performing well, by what we call as "zeroing their energy."

In theory based on the experiment it is supposed to be simple. All we have to do is put the cock at the lowest energy level some 14 days or two weeks before the fight. Then it is supposed to fight best on fight day.

In practice thought, you have to contend with the cocks' individual capability to cope with the initial stress as result of putting them at low energy level.

We solved this problem by conditioning more cocks than necessary to give allowance to this factor.

The bottom line still is the quality of the cocks. yet, it pays to pay attention to conditioning details.

Regards,


Reply With Quote
rbsugbo
Old May 7th, 2005, 02:37 PM #9
rbsugbo


UPDATE :

We are planning to repeat the experiment. This time using the stags that we are going to fight come the stag season.

And to ensure a more conclusive result, we will increase the sampling from 20 to 50 heads.


Reply With Quote
rbsugbo
Old May 7th, 2005, 08:08 PM #10
buhawi


very interesting topic


Reply With Quote
buhawi
Old May 9th, 2005, 11:08 AM #11
el_guapito



Talking just a reader!!!
nice topic!!!


Reply With Quote
el_guapito
Old May 9th, 2005, 12:54 PM #12
gamecock96
CyberFriends

gamecock96's Avatar



Do we have to conclude that when you choose birds for a derby and you use a 21 day keep or something close to it. That you should choose the reg. sparrers at the start of the keep and expect that they would peak at fight day??? Cause if we choose good sparrers already which are cocks or stags that are already at its peak, they might start going down to fight day??



Al
#13
rbsugbo



Gamecock 96,

Yes. Something like that Al.

In fact that is our purpose of putting the cock at low energy level at the start of the keep. In this manner the cock is expected to gradually peak in time for the fight.
And, you can only keep a cock at its peak for a certain period. After this there will be no other way for it to go but down. This stage is called "over the hill."
Regards,

Buhawi, El Guapito,

Thanks for your interest in this topic.


Reply With Quote
rbsugbo
Old May 10th, 2005, 07:08 PM #14
gamecock96
CyberFriends

g
Thanks Rey,
Im also interested on how your study progresses. Pls keep us all updated.

Al



Old May 12th, 2005, 12:56 AM #15
rbsugbo


Al,

Yes, I will keep you and everybody else posted.


Reply With Quote
rbsugbo
Old May 12th, 2005, 01:18 AM #16
doongan



very interesting topic Rey.i'm just wondering,you mentioned you sparred the fowls every 4 days,could it be that they were soar that's why their performances declined?i noticed that too with some fowls.when you pick and spar a rooster from a cord given he was left there for quite sometime he delivers crisp strong blows.then you put him on a keep that requires training and after a week or two when sparred again his performance deteriorates.but given enough time to rest he comes back fighting good.some fowls do good when worked hard and some are just better to be left alone.


Reply With Quote
doongan



Old May 12th, 2005, 12:04 PM #17
sugbo_slashers
Senior Member



ive done this before on a much smaller scale...i tested using a cock at a time...i sparred every Sunday...

my degree of error is greater than RBSUGBO because I held every 7th day (Sunday) constant

i held Sunday constant thinking that there must be a particular Sunday where the cock will perform much better than during other Sundays.

i used a total of 3 cocks...2 wins 1 loss using this method...

1 cock has a peak Sunday cycle of 3 weeks...one had 4 weeks...the third sparred well every Sunday...

the one with the 4 weeks cycle lost his match during the drag..

test duration: 3 months



Reply With Quote
sugbo_slashers



Very informative . . . I like this thread
Reply With Quote
juggernaut



Old May 15th, 2005, 12:05 PM #19
rbsugbo


Doongan,

We sparred the cocks every four days in order for us to observe any change in the cock's performance within a week's time. If we sparred them every week instead, there was this possibility that we could "skip a phase.' Meaning there might be some data in the cock's performance that we could not register in the chart. I think, this point was recognized by Sugbo slasher in his post saying that his " degree of error is greater than RB Sugbo's because I held (sparring) every 7 days."

Also our sparring sessions were short. In fact when we condition cocks for fighting, there is a phase during which, we spar them almost every day.
To us, proper sparring is good training. Sparring is the only exercise that approximates actual combat. But of course, one has to do it properly.

Sugbo slasher,

Although as you said your experiment was on a lesser scale, the result was more or less the same.
Thanks, for the additional data bai.
Reply With Quote
rbsugbo



Old May 16th, 2005, 03:06 AM #20
Budoy2
Member



Low energy
How do you put a fighting cock on "low energy" level. I saw cocks that are on high energy level for a long time, but come showtime they just short of saying just gave their fight away. They don't perform as well when they were in sparring session...
The best thread of thought on this column... thank you all for the never selfish comments... Let's keep the Philippine Sabong the best in the world forever.....
Budoy2 is offline Reply With Quote
Budoy2



Old May 17th, 2005, 01:01 AM #21
doongan


rey, i'm just curios.most of the cocks fought well the first 2 weeks and started falling down the next two weeks.were they able to come back to their peak after that?and what could have happen if you set aside one group of cocks(group B)and spar them once the other group(group A) starts to deteriorate.do you think group B would outperform group A?or would they lose their peak too gven they were not sparred the first two weeks like group A?your inputs are highly appreciated rey as i find this very interesting to increase our W's.thanks.
Reply With Quote
doongan



Old May 17th, 2005, 04:04 AM #22
buhawi



temperature in and out and humidity rate play important role and affect their rate of metabolism.it will affect the way they rest and the way they load energy.

patrick antonio mentioned once the method of conditioning using aircon.they say they are hard to beat.why?

see above:lol: or none of the above:lol:
Reply With Quote
buhawi



Old May 17th, 2005, 05:46 PM #23
rbsugbo



Budoy,
Our method of putting cocks at low energy is a combination of heavy workout, fasting, deworming and delousing.
The idea is to put the cocks at low energy so they have no other way to go, but up as we get closer to fight day.

Doongan,

Yes, the cocks concerned started peaking again after the down phase. It was like a cycle of 14 days down phase and 14 days up phase.

Buhawi,
If PA said cocks in airconditioned cockhouses are hard to beat, the most obvious reason may be, because under controlled environment the birds are not subjected to stress caused by changes in temperature and humidity. There may be other reasons too that have something to do with the cocks proper metabolism and right body temperature.
However, aircon technology is very tricky. For one air conditioner is dehumidifier. Your birds tend to get over dry. there are also other pitfalls such as the difference between the inside and outside temperature and humidity.
Reply With Quote
rbsugbo



Old May 17th, 2005, 06:48 PM #24
Dulag
Junior Member


rbsugbo,
sir what is faulty about air conditioner as a dehumidifier? isn't it that we want our cocks to be less dry come fight day? of course we cannot let our fighters to go over dry, that is why we limber tham so they can drink from time to time. my point is airconditioner may be a good solution for us to have a better control to our cock's moiisture body content come fight hour..
Dulag is offline Reply With Quote
Dulag



Old May 17th, 2005, 08:24 PM #25
sugbo_slashers
Senior Member

sugbo_slashers's Avatar


a dehumidifier removes moisture from the air by cooling the moisture and condensing it.

i think that preparation must involve taking the temperature of the pit to adjust the moisture control of the fowl. if air-conditioned fowls are fought on a pit whose temperature is higher, the natural reaction is to sweat..no problem. but since the temperature change is abrupt, the sweating will be accelerated too to compensate...now this is where the problems start...

it just a matter of acclimization...it should not be done abruptly

but if the airconditioned room's temperature/humidity is the same as the pit...oh well...when the scabbard drops..the BS ends...hehehe
sugbo_slashers is offline Reply With Quote



Old May 18th, 2005, 04:17 PM #26
Dulag
Junior Member



and if i may add, it is more stressfull for the cocks to be in a cockhouse with a hot and humid surroundings than inside a finely adjusted air-conditioned room. imagine that they have to stay inside their cockhouse from morning till night and until the hour of their fight. i think they will be more well rested inside an airconed room than otherwise.
Dulag is offline Reply With Quote
Dulag



Old May 22nd, 2005, 04:42 PM #27
rbsugbo


Dulag,

Yes I agree with you.

There are two schools of thought here involving the use of air-conditioned or non-air conditioned cockhouse. Both with valid points.
However, I personally prefer to use the air-conditioned one whenever possible.
But, again, as I have said, there are pitfalls or traps that one must be wary of. One of these is the possibility of your cock getting over dry. Another is when and if there is a wide difference between the reading of the inside temp/humidity and that of the outside temp/humidity.
Reply With Quote
rbsugbo


Old June 4th, 2005, 07:27 PM #28
rbsugbo


Gentlemen,

By the way anyone of you who likes to learn the details of air con technology as applied to cockfighting may read an article by our air con expert Eng. Norbin Imbong published in Pit Games No. 8. Page 37. "The ultimate conitioning."
Reply With Quote
rbsugbo


Old June 8th, 2005, 09:43 PM #29
Marabella



RB Sugbo,

What happened to the 20 cocks in the program? Fought em yet?
Reply With Quote
Marabella



Old June 14th, 2005, 10:22 AM #30
rbsugbo



For those who are interested in some update;

First of all, we did not sell any of the 20 cocks that were part of the experiment.
We kept them for ourselves for continuous observation.
We set aside the four that had eratic performance on the chart (please see previous post).
Of the remaining 16 cocks 13 were fought already. 9 won, 4 lost for a very high winning percentage of more than 70.
However, if we further break down the average in relation with the quality of the opponent, the result was this:
Six were fought in two 3-cock derbies. 5 won, 1 lost. The other seven were fought in a four cock and a five-cock derby. 4 won, 3 lost.
All the cocks were fought on dates that we perceived, based on the experiment, that they would perform well. Most of them performed as expected.
Reply With Quote
rbsugbo

Sunday, November 1, 2009

Probiotics for chickens

Using Probiotics for Your Chickens
by K.J. Theodore of www.shagbarkbantams.com

What the heck are probiotics??

PROBIOTICS are a dietary supplement that increase the population of the 'good' bacteria (micro flora), which are needed in the intestinal tract in order to process food properly. The use of probiotics as a daily supplement has become a popular routine in the commercial poultry industry, particularly following antibiotic treatment.
Good bacteria also help fight off the bad bacteria that passes through the system, before it has a chance to take hold. Introducing probiotics into the digestive system everyday to ward off bacterial infection is known as 'selective exclusion'.
Selective exclusion is a very good way to keep your birds healthy and disease resistant throughout their life. It’s good to use probiotics in my own flock, along with a vitamin and mineral supplement on a daily basis. I also use probiotics before, during, and after both showing and breeding. For showing, the probiotics help the birds ward off most illnesses they could become exposed to different environment. For breeding, one benefit is the tendency of the laying hens to drink more water, when the water is treated with flavored probiotics. Both breeding and showing are very stressful times in your birds' lives, and the vulnerability to disease increases during those times. The use of probiotics helps to reduce that vulnerability.
During times of stress or the use of antibacterials (antibiotics), hormonal changes can occur, causing the pH of the small intestine to rise. This allows existing bad bacteria to take a foothold in the lining of the intestine because of the deterioration of the protective mucus lining. Because of this, the 'villi' (little fingers), which normally exist in the small intestine, can be lost. Villi slow the movement of food as it passes through so that nutrients can be absorbed through the intestinal wall. The term 'going light' can occur when villi are lost. Increasing good gut bacteria through the use of probiotics will compete against the bad bacteria, change the pH environment, allow nutrient absorption, and prevent infection. Probiotic treatment has also shown an ability to stimulate appetite - a valuable thing when trying to maintain the weight of an ailing bird.
If you're not inclined to use probiotics on a daily basis, then at least consider their use immediately following antibiotic treatment. When your bird is treated with antibiotics, all bacteria are killed off - good and bad. Treating with probiotics immediately after the use of antibiotics, help to repopulate the gut with the good bacteria. In many cases, this can ward off a secondary infection, such as E Coli. E. Coli has been shown to exist in virtually all manure samples, but only becomes a problem when the digestive environment is friendly to its reproduction.


Probiotics help prevent coccidiosis
Avian coccidiosis plagues poultry producers large and small costing an estimated $1.2 billion in losses every year. The pesky disease is caused by infection with the avian parasite Eimeria maxima. And since this parasite rapidly evolves to stay at least a half a step ahead of vaccines, scientists at the Agricultural Research Service (ARS) have embarked on a quest to fight the disease through boosting chicken immune systems. This is a refreshing development in our “throw the next drug at it” culture where we expect to substitute chemistry for the much harder work of promoting animal health more holistically.
According to a recent ARS report, scientists discovered that chickens reared in confinement shed many fewer oocytes (eggs) of Eimeria maxima when they were fed ground green tea for two weeks before they were challenged with the parasite in question. Similar results were discovered when Pediococcus-based probiotics and yeast-based probiotics were in the feed. What’s significant about these findings is that they suggest that probiotics can significantly reduce the spread of coccidiosis through the flock. Incidentally, these tea and other probiotic eating chickens gained more weight and had increased levels of immune-boosting cytokines in their systems than the control group too.
Hops, plum powder, safflower and a few other phytonutrients have also been shown to boost chicken immune systems and are linked to reduced levels of Salmonella infection and even reduced incidence of some kinds of chicken tumor growth. It feels like we’re reinventing the wheel by looking beyond the “magic bullet” approach to animal health and now admitting that dietary diversity is important after all. Who would have thought that trying to create an artificial chicken ration to feed chickens in crowded conditions might not be the best way to prevent disease?
Perhaps all those free-range chicken folks are on to something, but even if you can’t raise your birds on grass, you can at the very least bring a variety of plant material to them … and you can add a little green tea or plum powder to their ration to boot.



Food Supplements that Fortify Fowl
Poultry infected with the parasite Eimeria maxima usually develop avian coccidiosis, a disease estimated to cost producers globally more than $1.2 billion every year. So Agricultural Research Service (ARS) immunologist Hyun Lillehoj has been working with colleagues in ARS and around the world to find dietary supplements that strengthen the poultry immune system.
Lillehoj, at the ARS Animal Parasitic Diseases Laboratory in Beltsville, Md., cooperated on the research with scientists at South Korea's Gyeongsang National University College of Veterinary Medicine.
The researchers found that chickens that consumed ground green tea for two weeks prior to parasitic infection produced significantly fewer fecal E. maxima oocysts than the control group. This finding could help reduce the spread of infection in poultry houses.
Working with ARS visiting molecular biologist Sung-Hyen Lee and Imagilin Technology LLC, in Frederick, Md., Lillehoj evaluated the effects of adding commercial probiotics to poultry diets. Probiotics are health-promoting dietary supplements derived from live bacteria or yeasts.
Chickens eating diets supplemented with Pediococcus-based probiotics reduced their oocyte production, increased the production of cytokines essential for a strong immune response, and experienced improved weight gain.
Poultry immunities got a similar boost from a combination of Pediococcus and a yeast-based commercial probiotic product. Chickens that consumed a probiotic combination of lactic acid bacterium and yeasts also showed a significant antibody response to parasites.
Lillehoj, Lee, and other colleagues from South Korea collaborated with scientists at the Rural Development Administration—South Korea's national agricultural research organization—to see if other phytonutrients might also be beneficial. They found that plum powder supplements stimulated spleen immune cell production and killed tumor cells. Infected poultry fed with the supplement also gained weight and reduced parasite shedding. Supplements of safflower, which have been used by traditional Chinese practitioners for thousands of years, were found to be similarly beneficial.
Read more about this research in the May/June 2009 issue of Agricultural Research magazine.
ARS is the principal intramural scientific research agency of the U.S. Department of Agriculture.
[Top]


Probiotics Help Produce Safer, Healthier Chickens, Researchers Discover
December 12, 2006 - News Release

Giving chickens probiotics – dietary supplements that contain live beneficial bacteria – stimulates their immune system and reduces the Salmonella bacteria in their gut by more than 99 per cent, a University of Guelph professor and an Agriculture and Agri-Food Canada food researcher have found.
“We looked at the immune-enhancing ability of the probiotic and, lo and behold, the probiotic actually seems to be quite an immune stimulator,” said Shayan Sharif, a pathobiology professor in the Ontario Veterinary College, who worked in collaboration with James Chambers of Agriculture and Agri-Food Canada. Their research was recently published in Clinical and Vaccine Immunology.
This means chickens treated with probiotics early in life are able to mount higher immune responses and, as a result, may be better protected against disease-causing microbes, said Sharif. “After looking at the antibodies in the intestine and blood of the chickens, we found that the antibodies were more than twice as high in chickens treated with probiotics.
The researchers also looked at two kinds of Salmonella that are most prevalent in Canada and found that some probiotics reduce, to less than one per cent, the level of colonization of Salmonella in the chicken gut. The gut contents sometimes contaminate carcasses, depending on how the meat is processed, which puts consumers at risk of getting sick, said Sharif. “Reducing Salmonella in the chickens’ digestive tract could lead to more Salmonella-free chicken products on store shelves.”
In the studies, one-day-old chicks were treated with probiotics and one day later were given Salmonella bacteria. The immune status and Salmonella bacterial load in the chicks was examined at various intervals and the positive results surfaced quickly, said Sharif.
Sharif and Chambers’ study looked at a repertoire of probiotics alone and in combination with prebiotics (food substances that promote the growth of beneficial bacteria in the intestines). “We also found that the combination of prebiotics and probiotics could reduce the existence of bad bacteria − those that are harmful for humans − in the chicken gut substantially,” said Sharif.
“There’s a hope that probiotics could actually work as a replacement for antibiotics, or at least be used to work in a complementary fashion with antibiotics,” he said. Probiotics are available from veterinary pharmaceutical suppliers and are fairly inexpensive. The overuse of antibiotics in chickens is a concern that has already caused European countries to place restrictions on prophylactic antibiotic use within their poultry industry.

“If the same restrictions were enforced here, it would cause problems in the poultry industry, so it would be great if we could come up with a better system using probiotics to work hand-in-hand with antibiotics,” said Sharif.

Llamado Tayo: Sugbo Agro

Llamado Tayo


Sugbo Agro

Ikinagagalak po natin ang pagbigay alam sa inyo ng pagbuo ng Sugbo Agro Ventures Inc., isang stock corporation. Kabilang sa mga bahagi nito ay ang RB Sugbo Gamefowl Technology at ang RB Sugbo Organic. Ang RB Sugbo GT ay patuloy na maglingkod sa mga sabungero samantalang ang RB Sugbo Organic ay mag produce ng mga hayop pamamagitan ng organic farming method.

Upang mas maige ang paglilingkod ng RB Sugbo sa mas marami pang karaniwang sabungero, nagdagdag po tayo ng dalawang bagong gamefowl farms. Isa sa kabundukan ng Agsungot, Cebu City at isa sa Escalante Negros Occidental.Ang dati nating farm sa Carmen, Bohol ay Linipat na natin sa Lawaan, Eastern Samar. Samakatuwid, may production farm ang RB Sugbo sa bawat rehiyon ng Visayas-- Central, Western at Eastern.Para naman sa mga kaibigan natin sa Luzon, may mga available na Sugbo fowl sa San Pedro Laguna. Kontakin nyo lang si Mr. Teofilo Morando, 0928-503-2047. Kung nais nyo ng karagdagang impormasyon mag text lang sa 0927-995-4876 o check out tilaok.blogspot.com or rbsugbo54.blogspot.com.Marami rin tayong matutunan sa mga blog na ito dahil kabilang sa mga serbisyo ng RB Sugbo ay ang libreng pamamahagi ng kaalaman sa pagmamanok.


Pagsasanay na Angkop sa Pilipino Knife
Dekada 60 nang magsimulang nagsidatingan sa bansa ang mga manok Amerikano. Malaki ang lamang ng mga Texas sa abilidad, tapang at lakas kung ihambing sa mga native tinale kaya nagpapanalo ang mga ito. Hindi naman nagpahuli ang iba pang may kayang sabungero kayo dumami ng dumami ang mga imported na manok.
Bunsod ng pagdami ng mga manok Amerikano, ay nainpluwensiyahan din ang ating pagpapakain at pagaalaga ng manok tinale. Sinunod ng mga sabungerong Pilipino ang natutunan nila sa mga Amerikano nagmamanok. Ngunit hindi pala dapat. Napakalaki ng kaibahan sa uri ng laban sa Amerika sa ating nakasanayan dito. Doon magtatagal ang labanan dahil gaff o kaya’y short knife ang kinakabit sa manok. Dito ginagamit natin ay ang Pilipino slasher knife. Napakadali matapos ang labanan dito sa atin.
Kaya iba ang nararapat na ehersisyo sa manok para sa Pilipino knife sa manok na para sa gaff o kaya’y short knife. Para sa atin ang mga maiinam na ehersisyo ay ang kahig, sampi, handspar, bitaw, at ang rotation o paglipatlipat sa manok sa iba’t-ibang kinalalagyan ilang beses sa bawat araw.
Bitaw
Ito ang pinakamalapit sa katotohanan. Tari na lang ang kulang at ang bitaw ay aktwal na labanan na talaga. Sa bitaw ay masasanay ng husto ang manok sa mga dapat gawin sa aktwal na labanan sa sabungan. Regular na ibitaw ang manok. Kahit dalawa o tatlong beses bawat linggo. Huwag lang tagalan. Ilang hatawan lang awat agad.
Palaging dalawang rounds ang pagbitaw natin. Sa unang round dalawa o tatlong paluan lang awat na. Ipahinga muna natin ng mga 30-45 segundo at ibitaw ulit. Sa pangalawang pagbitaw hinahayaan natin sila hanggang apat o limang hatawan bago awatin.
Isang bagay lang ang bantayan, awatin agad pag may alin man sa dalawang manok ang maka billhold o tuka-kapit. Una dahil maaring makasira ito sa kanilang balahibo. Pangalawa, ayaw natin masanay ang manok sa pag tuka-kapit, yong bang tumutuka at kumakapit muna sa kalaban bago pumalo. Ang magaling na manok ay pumapalo na walang billhold. Ang billhold ay isa sa mga negtive traits na natalakay natin sa naunang kabanata sa pagpili.
Ang distansya sa pagbitaw ay depende sa sidhi ng pocus ng manok sa pakikigpalaban. May mga manok na kulang pa sa pagnanasang lumaban, malimit mauunahan ang mga ito. Kaya dapat pagganito, malapitan muna ang pagbitaw. Mga isang metro lang ang layo sa umpisa para agad-agad na magkapaluan at madala ang manok na kulang sa pocus dahil mauunahan ito. Palayo ng palayo ang pagbitaw habang patindi naman ang kanilang pocus sa pakikipaglaban.
Ang kakulangan sa pocos ay nangyayari sa mga stags, mga manok na bagong natapos sa paglugon at yong kagagaling lang sa cord area ng malalaking farm. Dahil ang mga ito ay kulang sa bitaw. Ang ganitong problema ay kasali sa mga inaayos natin sa foundation stage ng ating conditioning pyramid na tatalakayuin natin sa kabanata 6 ng bahaging ito.
Kahig at sampi
Sa pagkakahig ay naiensayo maige ang paa ng manok. Samantalang sa sampi nasasanay ang manok sa pagpatama sa kalaban.
Maganda kung sa madaling araw natin gawin ang pagkahig at sampi. Kailangan natin ang lugar na may ilaw. Una palakad-lakarin muna ang mga manok. Tapos, ikahig ang dalawang manok ng mga 45-60 seconds at isampi dalawang beses.
Sa sampi, dahil hawak ng handler ang buntot habang nagsasalpukan sa ere, makokontrola ng handler ang tamang layo. Dapat malayolayo para magsusumikap ang mga manok na maabot ang isa’t-isa at mapapaunlad ang kanilang reach. Huwag naman sobra ang layo na hindi na makapatama ang manok.
Handspar
Ang handspar o catch cock ay isa ring magandang paraan sa pagsasanay sa manok sa pagpatama sa kalaban. Sa handspar dahil hawak natin ang manok o dummy na pinapalo ng sinasanay na manok, mararama natin ang tindi at diin ng palo. At dahil kontrolado natin ang catch cock o dummy cock maari natin itong iposisyon kung saan mapapaunlad natin ang liksi ng manok na sinasanay.
Sa pag hand spar, magingat na tama lang ang layo ng manok na pinapalo sa pumapalo. Dapat tama lang na maabot ito ng palo na naka stretch ang paa ng manok na sinasanay. Kung sobra ang lapit masasanay ang manok sa short punching. At delikado pang magkatamo ng injury ang muscles ng manok na sinanasanay. Huwag naman sobra ang layo at di makapatama ang manok. Huwag sanayin ang manok na pumalo na di makatama dahil magiisip ito na walang mangyayari kahit pumalo siya dahil hindi naman makakaabot. Magkakaroon ito ng pagiisip at makaugalian na basta lilipad lang ngunit hindi papalo ng matindi.
Rotation
Ang rotation ay ang paglipatlipat ng kinalalagyan. Ang manok ay mas alerto at aktibo kung bagong lagay sa isang lugar. Pag tumagal ang manok sa isang lugar nagiging kampante ito at di na masyadong gumagalaw, kaya ilipat natin sa ibang lugar upang maging aktibo na naman ito at patuloy na maehersisyo.
Halimbawa 9am ilipat ang manok galing sa cord papuntang fly pen. Sa tanghali ilagay sa scratch box ng 5-10 minutes. Pagkatapos ilipat sa ibang pen. 3pm ibalik sa cord at doon na pakainin at pagpalipasin ng gabi.
Tandaan lang na sa pagrotation itaon na sa mga oras na mainit ang sikat ng araw tulad ng tanghali, ang manok ay nasa covered pen o sa lugar na malamig at may lilim.
Kung tayo’y may pasok at hindi natin magawa ang ganito, ang gawin natin ay arawan ang paglipat. Sa pen sa araw na ito, ilipat sa cord kinabukasan, at, sa ibang lugar sa susunod na araw.

Ang Iba’t Ibang Pasilidad
Sa pagkundisyon ng manok ay may iba’t-ibang pasilidad at gamit na kinakailangan. Sa sistema natin ng rotation exercises kinakailangan natin, maliban sa cord, ang iba’t-ibang mga uri ng conditioning pens. Ang conditioning pens ay yong mga ginagamit sa pagkundisyon. Mayroon din kasing mga breeding pens ang ginagamit sa pagpapalahi; at may mga growing pens, ang kinakailangan sa brooding at pagpalaki ng mga sisiw sa hindi pa pawalan sa pagalaan.
Ang ating mga conditioning pens ay hinati natin sa dalawang uri—ang exercise pens at ang rest pens. Ang exercise pens ay para sa pag-ehersisyo ng manok. Ang rest pens ay para sa pagpapahinga ng manok.
Ang ating mga exercise pens ay: ang big pen, fly pen, scratch pen, running pen, at scratch box. Ang mga rest pens naman ay ang multipurpose pen, pointing pen, limber pen, at ang stall o kulungan.
Big pen
Big, kaya medyo malaki ang pen na ito dahil dito ay sinasamahan nating ng inahin ang ating kinukundisyon. Mas malaki mas maige. Kung wala tayong gaanong lugar mga 10 feet by 10 feet ay pupwede na. Para tipid, fish net lang at kawayan ang materyales na gamitin.
Fly pen
Karamihan sa mga flypen ay may sukat na 4 feet by 8 feet. Ang hapunan ay hindi bababa sa 6 feet ang taas mula sa lupa. Dapat ay loose soil o buhangin ang flooring ng fly pen para hindi masakit sa paa ng manok sa pag lipad-baba nito. May mga paraan upang mainganyo ang manok sa paglipad-baba. Sa atin naglalagay tayo ng mga hens sa kulungan pagitan ng dalawang fly pen. Ang isang kulungan ng hen an nasa ibabaw at makikita ng manok kung ito’y nasa lupa. Sa pagnanais na makapiling ang inahin lilipad ang manok papuntang itaas. Pagdating nito sa itaas hindi na nito makikita ang hen. Ngunit may isang hen naman na nasa kulungan sa ibaba na kitang-kita. Bababa naman ang manok. Paulit ulit niya itong gagawin bago ito mahapo at sumuko. Pag-nagpahinga na ang manok pwede na nating ilipat sa ibang pen nang magamit naman ng ibang manok ang fly pen.
Ang fly pen ay pwede ring gawing scratch pens dahil loose soil o kaya buhangin ang flooring nito.
Scratch pen
May dalawang uri ng scratch pen ang RB Sugbo. Ang heavy scratching pen at ang light scratching pen. Tulad ng fly pen, ang flooring ng heavy scratching pen ay loose soil at buhangin. Kaya nga ang fly pen ay maari ring gawing heavy scratching pen. Ang light scratching pen ay tuyong dahon ng saging ang laman para magaan kaskasin ng manok at mabilis. May flooring ito na plywood bago lagyan ng tuyong dahon. Tinatawag din itong scratch box. Maiengayo ang manok sa pagkaskas sa scratch pen pamamagitan ng pauntiunting pag hagis ng pakain sa loob ng pen. Crackerd yellow corn ang pinakamaigeng gamitin. Una, dahil sa taglay nitong enerhiya na maaring pangpalit agad sa enerhiya na magagamit ng manok sa pagehersisyo. Pangalawa mas madali itong makita ng manok dahil sa matingkad na kulay.
Ang heavy scratching pen ay para pageensayo sa mga kalamnan ng hita at paa. Dahil mabigat ang loose soil o buhangin, gagamit ng lakas ang manok sa pagkaskas. Mapapaunlad nito ang slow twitch muscles. Ang light scratrching pen ay para pag develop sa fast twitch muscles. Upang maiwasan ang muscle bound gamitin ang scratch box pagkatapos ng bawat mabigat na ehersisyo, tulad ng bitaw, kahig at sampi.
Running pen
Ang pen na ito ay para rin sa pagensayo sa paa ng manok. Karamihan sa mga running pens ay may sukat na 2 ½ by 12 feet. Mababa lang ito mga 3 feet lang ang taas. Kalimitan magkatabi ang dalawang running pens. Ang ibang nagkukundisyon parehong tandang ang laman ng magkabilang running pens. Para sa atin mas maige na inahin ang nasa kabilang pen. Mas malikot ang manok kung inahin ang hinahabol. At saka ayaw natin na masanay ang kinukundisyon natin na maging kampante na may kalapit na tandang na walang mangyayari. Baka sa totoong laban hindi ito magingat kahit kalapit na ang kalaban.
Multi purpose pen
Ang multi purpose pen ay isang rest pen. Dito hinahayaan lang natin ang manok kung ano gusto nitong gawin. May hapunan, loose soil, at mga tuyong dahon. Nasa manok lang kung anong nais nitong gawin. Malimit nating ginagamit ito kung palapit na ang laban, tulad ng panahon ng peaking period ng ating conditioning pyramid.
Pointing pen
Ang pointing pen ay kabilang sa ating mga rest pens. Itoy parang maliit na fly pen. Mga 3 feet by 6 feet ang laki at ang hapunan ay nasa taas na 3 feet lang. Medyo mas enclosed ito para limitado ang view ng manok papuntang labas at di gaanong maglilikot. Mas maige kung malayo ito sa kinalalagyan ng maraming manok. Sa sistema kasi natin hindi natin kinukulong ang manok hanggang sa araw ng laban. Itong pointing pen ang magsisilbeng kulungan. Dito nakalagay ang manok sa huling dalawang araw bago ang laban. Dapat malamig at medyo madilim ang kinalalagyan ng pointing pen.
Kulungan at limber pen
Sa araw ng laban ay pinapasok natin sa kulungan ang manok bilang bahagi ng ating pagpatuktok o pointing. Ngunit may mga oras na nilalabas natin ito sa limber pen upang makapag-stretching, mapakain at maobserbahan ang takbo ng pagpapatuktok.
Cord
Itoito ang mga conditioning pens. Ngunit hindi ibig sabihin na kung wala ang mga ito o kaya’y hindi tayo kumpleto ay di na maaring ikundisyon ang manok. Kahit kulang tayo sa kagamitan may paraan pa rin. Ang mga pen ay maaring gamitin sa iba’t-ibang ehersisyo. Halimbawa, ang fly pen ay maaring scratch pen o running pen o multi purpose pen. A limber pen at running pen ay maari gawing pointing pen.
Ang mahalaga ay may cord tayo. Habahabaan lang natin ang ating cord at magagawa na ng manok ang gusto nitong ehersisyo habang ito’y nasa cord. Maglakad, lumipad, o kumakha. Ilipatlipat lang sa iba-ibang cord ang manok para palaging aktibo.
Isang pamamaraan sa pag ehersisyo ng pakpak kung walang flypen ay ang pabalikbalik na pagbaba sa manok sa panahon na hahapon na ito. Paghapon ng manok ay ibaba ulit sa lupa. Lilipad ulit ito pabalik sa hapunan, ibaba na naman. Mga limang beses na ganito ay makakatulong na. Marami pa ring paraan, basta lang nauunawaan natin bakit ang isang bagay ay dapat gawin.


Pagpatuktok: Stress Management
Ang pagpatuktok ay ang salitang inampon ng RB Sugbo Gamefowl Technology upang isalin sa Pilipino ang salitang Inglis na pointing. Ang ibig kasing sabihin ng mga Amerikano sa paggamit ng salitang pointing kung ang manok ang pagusapan ay “peaking.” Ang pagdala sa manok sa peak ng kakayahan. Ito ang hangad natin sa pagpatuktok, ang marating ng manok ang tugatog o tuktok ng kakayahang pisikal at mental sa mismo oras ng laban. Ang pagpatuktok, ay isa sa mga aspeto ng pagkundisyon na pinagaralan natin ng husto. Ito ang huling yugto, kung magkamali tayo dito, maaring maging pinal na ito. Maaring wala nang panahon upang ituwid ano man ang pagkakamaling iyon.
Ayon sa nakasanayang katuturan o depinesyon, ang pagpatuktok ay ang pagpapahinga, pagkontrola ng tubig sa katawan ng manok at timbang, at carboloading. Sa atin, sa RB Sugbo Gamefowl Technology ang ating makabagong palagay ay na ang pagpatuktok ay simpleng stress management lang.
Sa ating conditioning pyramid, ang pagpatuktok ay sa araw ng laban lang. Ngunit ang proseso ng stress management at energy priming any nagsimula ilang araw bago ang araw ng laban, na sakop sa tinatawag natin na peaking period.
Stress management
Ang makabagong konseptong ito ng RB Sugbo ay nakasalalay sa prinsipyo na ang stress ay mitsa ng pag bugso ng adrenaline o ang tinatawag na adrenaline rush. Ang adrenaline ay isang hormone sa katawan. Ang pagbugso nito ay bahagi ng natural defense mechanism ng katawan sa gitna ng panganib.
Sa panahon na gumagana ang adrenaline, ang tao o hayop ay mas matapang, malakas at mabilis kaysa pangkaraniwan. Tayo sa panahon na may sunog, halimbawa, ay mabubuhat natin ang mabigat na bagay. Kapag hinahabol tayo ng itak, ang tulin natin tumakbo. Ang mga sundalo pag nakarinig ng putok ay makararama ng nakaiibang katapangan.
Paglipas naman ng adrenaline rush, ang pagkahapo ang papalit. Ito ang sanhi ng pagiging “off” ng manok. Kaya ang layunin sa pag pamamahala natin sa stress, ay hindi ang pagiwas nito, dahil sa sabungan, sa dami ng tao, ingay at nakakaaibang kapaligiran, hindi maiiwasan na makakaranas ng stress ang manok. Ang gusto natin ay ang itaon ang stress at pagbugso ng adrenaline sa panahon ng paglalaban.
Hindi natin maiiwasan ang stress. Gamitin nalang natin.
Quick energy loading, hindi basta carboloading
Sa panahon ng adrenaline rush, ang katawan ay mangangailangan ng sapat na enerhiya upang suportahan ang pangangailangan na maging malakas at mabilis. At, dahil biglaan ang pagbugso ng adrenaline kailangan ang instant energy. Kaya tulad ng nasabi natin sa naunang kabanata, ATP-CP quick energy pathway ang ating pagtuunan ng pansin. Ang kailangan ng manok ay pakain na may mataas na antas ng glycemic index. Kailangan din ang suplemento ng creatine, glucose at ribose.
Isang bagay na mapait siguro lunukin ng maraming nagmamanok at mga nagtuturo ng pointing sa mga cocking schools, academy, magazine at telebisyon ay ang katotohanan na ang carboloading o glycogen loading ay hindi kinakailangan sa uri ng sabong natin dito sa Pilipinas. Ang nangangailangan ng carboloading ay ang mga atleta na sa endurance na kumpetisyon lumalaban tulad ng triathon, marathon at long distance cycling. Sa sabong , saglit lang tapos ang laban.
Ang kailangan ng manok ay hindi ang maraming glycogen sa atay kung hindi ang glucose sa dugo na agad agad magagamit. Dapat, mga pakain na mataas ang glycemic index (GI). Ibig sabihin,mga pagkain na madaling magpatataas ng sugar level sa dugo, kahit na madali rin ang pagbaba nito dahil, yon na nga, madali lang matapos ang labanan ng manok. Halimbawa may mga uri ng bigas na mataas ang GI tulad ng sticky rice at parboiled rice. Sa mga prutas naman ang patatas, kamote, watermelon at kalabasa. Mataas rin ang GI ng mga cornflakes, popped corn, at rice krispies. Kung gagamit ng mais ang fine corn ang pinakamaige. Katuwang sa pagbigay ng mga high glycemic na pakain ay ang pag suplemento ng creatine at ribose, dahil sa mga katwiran na natalakay na natin sa naunang kabanata.
May mga pagkain na mayaman man sa enerhiya ay hindi mataas ang glycemic index. Karamihan ay yong mataas ang fiber content tulad ng whole corn at ibang grains na may balat pa, at mga prutas tulad ng saging at mansanans. Matagal tagal bago mapataas ng mga pagkaing ito ang sugar level sa dugo. ngunit mas mahabahabang panahon naman ang lilipas bago bababa ulit ang sugar sa dugo. Sa matagalan na kumpetisyon magagamit ito ng husto kasi magsisilbeng time-released energy ito.Ang mga ito ang ginagamit sa pag-carboload, na para sa atin ay hindi naman kinakailangan ng manok.
Ang tinutukoy natin ay ang nakasanayang pamamaraan ng pag-carboloading na tinuturo ng iba. Ang pamamaraan na magbibigay ng mas mataas na bahagdan ng carbohydrate simula tatlo o dalawang araw pa bago ang laban. Sa pagaaral natin hindi na kailangan ito, lalo na’t kung ang sistema ay tulad din ng tinuturo ng iba na umpisahan ang keeping o pagpahinga sa manok sa loob ng kulungan dalawang araw bago ang laban. Sa ganitong sistema sa pagpapahinga, hindi na gaanong gumagamit ng enerhiya ang manok kaya hindi na ito magkakailangan ng naraming carbohydrate.
Tayo nga, hindi na tayo nagka-carboload, kahit na ang sistema ng ating pagpapahinga ay ang tinatawag nating “active rest.” Hindi natin pinapasok ng matagal ang manok sa kulungan, maliban lang sa araw ng laban. Kung paminsanminsan ay pinapasok natin sa kulungan ito ay upang ang manok ay masanay at di manibago pagdating sa araw ng laban.
Ang RB Sugbo ay dati ring nagka-carboload. Ginawa din natin ito, at hindi naman kasamaan ang naging resulta. Ngunit sa ating pagpapatuloy na pagsisiyasat at pag esperimento ay natukoy natin ano ang talagang dapat. Hindi naman nakakasama ang carboloading, ang sinasabi lang natin ay hindi na kailangan. Ang kailangan ay ang pagtiyak lang na may sapat na glucose sa dugo at creatine at ribose sa kalamnan sa araw ng laban.

Makabagong Pamamaraan
Ng RB Sugbo sa Pagkundisyon

Ang pamamaraan ng RB Sugbo sa pagkundisyon ng manok panabong ay medyo naiiba sa nakasanayan ng maraming sabungero. Ang sa atin ay hindi 14, 21 o 28-day keep tulad ng sa marami. Sa iba ay may kalendaryo kung saan nakalagay anu-ano ang mga gawain sa bawat araw mula day 1 hanggang araw ng laban.
Ang ganitong pamamaraan ay magandang tingnan sa programa ngunit sa praktikal magkakaproblema dahil sa kawalan ng flexibility. Hindi lahat ng manok ay magkatulad ng reaksyon. Maaring ang iba ay mapaaga ang pag-peak, samantalang ang iba naman ay wala pa sa tuktok pagdating ng araw ng laban.
Ang sa atin ay parang hagdanan. Ang lahat ng manok ay dadaan sa unang baitang, ang “foundation stage” kung kailan inaayos natin ang mga kakulangan ng manok sa pisikal, mental at nutrisyunal na aspeto. Inaayos muna natin ang pangangatawan, ang kundisyon ng mga kalamnan at ang pokus ng manok sa pakikipaglaban. Sa puntong ito pinaiiral natin ang tibay at lakas ng manok.
Walang takdang bilang ng araw sa pagpananatili ng manok sa stage na ito. Kung sa ibang pamamaraan, kalendaryo ang nagdidikta, sa atin, ang aktwal na kundisyon ng manok ang makapagsasabi kung ang manok ay kailangan pang manatili sa baitang na ito o aakyat na sa susunod.
Ang pangalawang baitang ay ang “battle-ready stage.” Dito ang pakain at pagsasanay ay nakatuon sa pagpairal ng bilis, liksi, at ang kakayahang makahugot ng quick energy na kakailanganin sa laban. Dito ang mga manok ay para nang boy scout na laging handa. Kung may nalalapit na laban, pagpipilian natin ang mga boy scout kung alinalin ang mga pinakahanda. Ang mga ito ang iakyat sa susunod na baitang, ang “peaking period.”
Ang peaking phase ay ang huling isang linggo bago ang laban. Kasunod nito ay ang pangapat na stage, ang”pagpatuktok” o “pointing.” Ito ay sa araw ng laban.
Sa sistemang ito ang kundisyon ng manok ang masusunod hindi ang bilang ng araw. Ang sistema nating ito ay tinatawag natin na “conditioning pyramid.”

Conditioning Pyramid
Sa pagkukundisyon ay may iba’t-ibang yugto o stages. Hindi kasi mangyayaring sa lahat na panahon ay na sa peak o tuktok ng kakayahang pisikal ang isang manok o atleta. Kailangan ay may periodization.
Sa RB Sugbo ang mga periods o yugto sa pagkundisyon ng manok panabong ay: 1) foundation stage, 2) battle-ready stage, 3) peaking period, at, 4) pagpatuktok o pointing.
Sa bawat yugto mayroon tayong layunin, o mga nais nating magawa. Ibaiba ang pakain at saka ehersisyo.
Foundation stage
Ito ang pinakapundasyon. Sa yugtong ito natin inaayos ang ano mang kakulangan mayroon ang manok sa kundisyong mental, pisikal at nutrisyunal. Dito pinapaganda natin ang katawan; pinauunlad ang kalamnan o muscles, at sinisiguro natin na wasto na ang pokus ng manok sa pakikipaglaban.
Medyo high-protein ang pakain sa foundation period. Lakas, tibay at resistensiya ang gusto nating ipairal ng husto sa yugtong ito.
Ang mga ehersisyo dito ay running pens na malakilaki na may kasamang inahin; fly at scratch pen; hand spar; at bitaw. Ang rotation o paglipat ng manok ng lugar ay sa bawat dalawa o tatlong araw.
Battle-ready stage
Pagnaisayos na ang pangangatawan at ang pisikal at mental na kundisyon ng manok, ito’y maari nang iangat sa susunod na yugto, ang battle-ready stage.
Hindi natin masasabi kung ilang araw o linggo bago ang isang manok ay maiangat sa susunod na baitang. Dahil nga sa sistema natin, hindi ang bilang ng araw, tulad ng 14 o 21 days, ang masusunod, kung hindi ang aktwal na kundisyon at kahandaan ng manok.
Ang mga manok lang na nakapasa na sa foundation stage ang maaring ilipat sa battle-ready stage. Dito ang ating layunin ay ang mapairal ang bilis at liksi, at ang mapaunlad ang kakayahan ng manok sa mga high-intensity quick exercises o mabigat ngunit madalian na ehersisyo. Yan kasi ang malimit na kakailanganin ng manok sa tunay na laban. Sa tunay na laban kailangan ang bilis at lakas ngunit kalimitan sa loob lang ng maikling sandali. Ang isang round sa boksing na tatlong minuto ay katumbas na ng napakahabang labanan sa sabong. Sa manok, ilang saglit lang tapos ang laban.
Sa battle-ready stage, ang rotation o paglipat ng manok sa ibang kalalagyan ay ginagawa ilang beses sa loob ng isang araw. Kinakahig at sinasampi na ang mga ito. Malimit na ang paggamit ng scratch box. Mas binibigyan na natin ng mas malaking kahalagahan ang sampi, hand spar at ang pagbitaw sa yugtong ito.
Dahil mas marami at mas intense na ang ehersisyo sa battle-ready stage, ang pakain natin ngayon ay may mas mataas nang bahagdan ng carbohydrate kaysa pakain sa foundation stage.
Peaking period.
Tuwing may palapit na laban, tayo’y nagpipili sa mga manok na nasa battle-ready stage at ang mga sa palagay natin pinakahanda, yong sa tingin natin ay madaling i-kundisyon para sa araw ng laban, ang inaakyat natin sa susunod na baitang, ang peaking period. Ito ay sa huling linggo bago ang laban.
Sa puntong ito, dahandahan na nating pinapahinga ang manok. Ang prosesong ito ay tinatawag natin na active rest dahil may mga gawain at ehersisyo pa rin, yon lang hindi na nga gaanong mabigat at marami dahil nais nating iwasan ang mga injury sa kalamnan at mga ugat na maaring hindi natin mapansin. Nais din nating makaipon ang manok ng sapat na enerhiya na magagamit sa laban.
Dito rin natin ilapat ang mga orihinal na konsepto ng RB Sugbo sa stress management, blood conditioning, at quick energy loading.
Higit-kumulang ang pakain sa yugtong ito ay katulad ng sa battle-ready stage ngunit nagbibigay na tayo ng angkop na suplemento tulad ng Sagupaan b50/2 Forte o kaya’y Complexor para sa bcomplex at iron; Respigen 15 para sa b15; Voltplex para sa creatine; at Reload Plus para sa ribose.
Pagpatuktok o pointing
Ito ang huling yugto. Pinipili natin alin sa mga manok na nasa peaking period ang ating ilalaban at ipatuktok sa araw ng laban. Ang hangad natin ngayon ay walang iba kung hindi ang maabot ng manok ang tuktok ng kakayahang pisikal at mental sa oras mismo ng laban.
Dito nakasalalay ang lahat. Kung magkamali tayo sa panahong ito, maaring masayang lang ang lahat nating pinagpaguran. Sisikapin nating maabot ang ating layunin pamamagitan na pahinga, stress management, at quick energy boosting. Sa puntong ito, hindi lang ang kaalaman sa pagpatuktok ang kailangan kung di pati na ang kaalaman sa pagkilala kung ang manok ay nasa tuktok na.
May mga palatandaan kung ang manok ay nasa tuktok na. Una ay ang ipot. May apat na klaseng ipot. Ang intestinal dropping. Ang buong ipot na berde at may halong puti. Ibig sabihin nito may laman pa ang bituka ng manok. Ang pangalawa ay ang cecal dropping. Malapot na kulay tsokolate. Ang pangatlo ay ang urate dropping. Puti na parang bula ng sorbetes. Paliit ng paliit ito. At pag maliit na ito, masasabi na ang manok ay nasa tuktok. Ang pangapat na uri ng ipot ay ang moisture dropping. Ito’y parang malagkit na likido na kulay puti. Sa umpisa kung maliit pa ito ay maituturing na nasa kundisyon pa ang manok. Ngunit, ang moisture dropping ay palaki ng palaki at ito’y senyales na di maglaon ay mag off na o lalampas na ang manok sa tuktok.
Isa pang senyales ng magandang kundisyon ay ang ayos ng manok. Ang manok na maganda ang pagpatuktok ay alerto ngunit mahinahon. Hindi magalaw ngunit matalas ang mga mata at pandinig. Sa ganitong sitwasyon kinakailangan ang matinding stress management. Ang manok na nasa ganitong kalagayan ay malapit nang umandar ang adrenaline. Sa kunting pagkabigla, pagkagulat at pagkagitla ito’y maaring maging sanhi ng adrenaline rush na mauuwi sa maaga at di napapanahon na pagtuktok. May pagkakataon na ang ganitong kundisyon ay makikita o nahahalata sa pag-head knocking ng manok o ang panginginig o pagpagpag ng ulo. Ito ang tinatawag natin sa Inglis na “at the edge.” Dapat i-hold ang manok na ganito at itaon ang pagbugso ng adrenaline sa oras ng laban sa itaas ng gradas o rueda.
Ang nakakaibang kapaligiran sa luob ng gradas, ang dami ng tao at tindi ng ingay ay ang maging mitsa ng pagandar ng adrenaline. Makakatulong din ang wastong pag-heating ng manok sa gradas bago bitawan.
Tulad ng sa ibang aspeto ng pagmamanok sentido komon pa rin ang dapat pairalin sa pagpatuktok.
Sa konsepto natin na stress management, tandaan na ang ano mang maaring maging sanhi ng stress tulad ng gutom, pagkauhaw, pagkagitla, pagkagalit ay maari ring maging sanhi ng pagbugso ng adrenaline at bunsod nito ay ang maaga at di napapanahon na pagtuktok ng manok. Iwasan ito. Dahil paglipas ng adrenaline rush, pagkahapo ang papalit. “Off” na ang manok.
Transition phase
Sa labas ng ating conditioning pyramid ay may transition phase. Bago ipasok sa unang baitang ang manok ay purgahin, paliguan ng antimite shampoo, at i-bacterial flushing. Gawin din natin dito ang iba pang gawain tulad ng pagputol ng tahid, paggupit, o ano pa.
Kung ang isang manok ay magtagal sa foundation period ng mahigit isang buwan, ulitin ang cleansing process, ang purga, ligo at flushing bago iakyat sa battle-ready stage.
Sa panahon ng transition period mas maige kung samahan ng inahin ang manok sa loob ng dalawa o tatlong araw.
Gawin din ang transition phase sa mga manok na nakapasok na sa peaking period ngunit hindi nailaban para makapag unwind. Kung ituloytuloy kasi nating ang pagkundisyon sa mga manok baka mag peak ito na hindi napapanahon..

Llamado Tayo: Malungkot na pangyayari

Malungkot na pangyayari

Una sa lahat nakikiramay po tayo sa lahat ng mga naging biktima ng bagyo ondoy. Kabilang na ang marami sa masang sabungero at mga kasapi ng Masang Nagmamanok (MANA), o mga kamana natin.
Marami tayong kinumusta, marami ring nag text satin, Iilan sa kanila ay kinuwento ang kanilang napagdaanan sa kasagsagan ng baha. Napakalungkot po ng nangyari.


Sa Oct. 21 po ang sunod na pasabong ng MANA sa Pasay Cockpit. Ang MANA Luzon ang mamahala nito. Inaanyayahan po natin ang lahat na dumalo o maglaban. Maganda ang mapupuntahan ng kikitain ng mga pasabong ng MANA Luzon. May mga magandang project sila kamana Jeff Urbi at Loreto Casalhay at mga kasamahan.

Wag din natin kalimutan ang pasabong ng MANA Cavite sa December 15 sa Arcontica Coliseum.

Hindi kailangang maging perpekto
Sa sabong sapat na na magsumikap tayo na panatilihin na katanggap-tanggap ang performance ng ating manok tuwing tayo ay maglaban sa sabungan. Hindi kailangan perpekto tayo.
Hindi na kailangan na magawa natin ang lahat na tamang gawin sa lahat ng pagkakataon. Sapat na na hindi tayo magkamali ng sobra.
Mahirap abutin ang pagiging perpekto. Mahirap na nga maging magaling, ano pa kaya ang maging perpekto. Sa pagmamanok ay di kailangang gawin ang lahat ng tama. Iwasan lang natin ang mali.
Ang pag-aasam na maging perpekto ay makakapagpabagal sa ating pag-unlad sa larangan ng sabong.
Halimbawa, sa pagpapalahi, kung ang nais mong ipalabas na mga palahi ay angat, mautak, mabilis, malakas pumalo sa ibaba, matibay at matapang, aabutin ka ng napakahabang panahon bago mo magawa. Dahil may mga katangian na mahirap mapagsamasama.
Oo, may mga katangian na mahirap mapagsamasama. Halimbawa karamihan sa angat at mataas ang lipad ay mahina pagdating sa ibaba. Ang mautak ay kulang naman sa tapang. Karamihan sa malakas ay kulang sa bilis. Mas mainam kung iisaisahin ang pagsasalin ng mga katangian sa bawat henerasyon.
Ganon din sa pagkukundisyon. Kung ang hangad mo ay maging perpekto ang iyong manok ay mahihirapan ka. Kasi ang totoo wala naman talaga yan sa pagkukundisyon. Ang kagalingan ay likas sa manok. Ang wastong pagkukundisyon ay upang mapairal lang ang likas na galing.
Kaya sa pagkukundisyon at sa sabong, huwag sobrang ibatak ang manok, maging ang iyong sarili. Iwasan lang na huwag magkamali ng matindi.
Ang pagkukundisyon ay ang paghahanda ng manok para sa laban. Nasasakop nito ang pagpapakain at pagbibigay ng gamot; at ang pagsasanay at ehersisyo. May iba't-ibang programa at paraan ng pagkukundisyon. Ibaiba ang haba ng panahon na ginugugol; ibaiba ang tindi ng ehersisyo; at ibaiba ang pakain at gamot.
Iba-ibang nagukukundisyon ay may iba-ibang sistema Magkaiba ang mga pamamaraan ngunit iisa ang pakay. Ito ay ang maihanda ang manok para sa laban. May mga nagkukundisyon na nagbibigay ng maraming gamot sa hangarin na tumaas pa ang antas ng galing ng manok. Ang iba naman ay klase-klaseng mamahaling pakain ang ibinibigay.
Para sa atin hindi na kailangan. Sapat na ang simple ngunit angkop na pakain at gamot. Ang galing ng manok ay wala sa ating ibinibigay. Ito ay naitakda na ng pagpapalahi at taglay na ito ng manok mula nang magsanib ang semelya ng ama at itlog ng ina.
May pamamaraan ng pagkukundisyon kung saan masyadong matindi ang ehersisyo. Hangad ng pamamaraang ito na mas lumakas at tumibay ang manok. Subalit, tulad ng nasabi natin, ang galing, lakas, tibay, at tapang ay likas na sa manok.
Ang wastong pagpakain, pagbigay ng gamot at pagsasanay ay nagpapairal sa mga katangian. Subalit ang sobrang pakain, gamot, at ehersisyo ay hindi sobrang makapagpapagaling sa manok bagkus, ay nakakasira pa ito. Sa pagkukundisyon ay lagi nating tandaan na ang kagalingan ng manok ay naitakda na ng pagpapalahi. Ang ating ginagawa at ibinibigay ay para lang mapairal ang mga ito. Kung ang ating ginagawa at binibigay ay mali o sobra naman baka mauwi ito sa pagkasira ng kagalingan ng manok. Ang magaling na manok ang siyang gumagawa ng magaling na tagapagkundisyon. Hindi ang tao ang gumagawa ng magaling na manok.
Kaya ang unang katangian ng isang magaling na tagapagkundisyon ay ang kakayahang pumili ng magaling na manok. Ang pagpili ang siyang susi patungong tagumpay. Dapat ay makilala natin ang magaling na manok kung makakakita tayo nito.
Tandaan lang ang paunang sabi natin na sa pagmamanok ay huwag mag-asam na maging perpekto. Ganoon din sa pagpili ng panlaban. Kung maghahanap ka ng perpektong manok ay mahihirapan kang makahanap. Baka ang mangyayari ay di ka makapaglaban.
Sa pagpili ng panlaban ay sapat na ang isa o dalawang katangian kung saan ito’y napakagaling, basta naman hindi lang ito sobrang hina sa ibang katangian.
Sa pagkundisyon, tandaan:
1. Huwag maghangad ng perpektong manok.
2. Unahin ang mga konkretong katangian tulad ng bloodline, hugis ng katawan, station at kisig.
3. Huwag piliin ang manok batay lang sa kagalingan. Siguruhin muna na nakapasa ito sa mga konkretong batayan bago ibitaw upang suriin kung makakapasa ito sa kagalingan.
4. Pinakamahalaga ang “cutting ability”. Patayan ang laban kaya dapat may kakayahan ang ating manok na pumatay. Dapat mabilis pumatay.
5. Tapang, tibay, at lakas. Ang mga ito ay nagbibigay sa manok ng kakayahan na manatili sa laban hanggang sa huling sandali at kakayahang makbalik kahit lubhang sugatan.
6. Utak o talino at liksi at bilis. Kung ang manok ay mautak, alam nito ang dapat gawin sa bawat pagkakataon. Liksi naman ang magbibigay kakayahan upang maisagawa ng manok ang gusto nitong gawin sa partikular na sitwasyon.Bilis ay kailangan upang magawa ng manok ang dapat gawin bago maunahan ng kalaban.
7. Igihan ang pagbantay sa mga kahinaan. Kahit hindi perpekto basta wala lang grabeng kahinaan.

Pagpakain
Ang wastong pagpakain ay sakop ng pagkukundisyon o paghanda ng manok para sa laban. Karamihan sa mga nagkukundisyon ay iniiba ang binibigay na pagkain at gamot sa panahon ng pagkukundisyon. Mas espesyal daw, at mamahalin ang pakain nia kapag nagkukundisyon na. At, mas maraming gamot ang kanilang ginagamit. Siguro ay nababatay ito sa kanilang sistema. Siguro, mas matindi ang kanilang pag-eehersisyo sa manok sa panahon ng pagkukundisyon.
Sa atin sa RB Sugbo Gamefowl Technology ay di gaanong magkaiba ang pakain natin sa panahon ng pagkundisyon kung ihahambing sa ordinaryo nating pakain. Ganoon din ang gamot na binibigay natin at pati na ang pagehersisyo at pagsasanay sa manok. Simple pa rin ang ating pakain, at hindi masyadong matindi ang ating ehersisyo kahit sa panahon ng pagkundisyon.
Ang pagpapakain at ehersisyo natin sa panahon ng pagkundisyon ay di gaanong magkaiba sa karaniwang binibigay at ginagawa natin dahil, una, naniniwala tayo na ang galing ay wala sa tao, kundi nasa manok. Pangalawa, ayaw natin manibago ang manok sa ating ibibigay at gagawin at baka sa halip na makabuti ay mauwi pa ito sa stress at makakasira sa manok.Kung ano ang nakasanayan natin ay ganon pa rin ang ginagawa at binibigay natin sa panahon ng pagkundisyon.
Maari nga na ganoon pa rin ang ating pakain – pigeon pellets na may 17-18% crude protein at concentrate grains na may 14% protein.
Ang pangkaraniwang halo natin ay 70% pellets 30% grain. Sa panahon ng pagkukundisyon ay bahagya nating iniiba. Ginagawa nating 50-50 ang pellets-grains mixture natin. Dahil gusto natin medyo gumaan ang ating mga panlaban lalo na't kung sa derby isasabak. Ito ay mauuwi sa bahagyang pagbaba ng bahagdan ng protina sa ating pakain dahil nga mas dumami ang grains sa ating halo at ang grains ay mas mababang protein content kung ihahambing sa pellets. Kaya pwede nating haluan ng kunting hi protein conditioning pellets o kaya protein expander pellets.
Pwede rin na para mapunan ang pagbaba ng protena, bigyan natin ng itlog at kaunting atay ng baka ang mga panlaban. Ang itlog ay mayaman sa protein. Ngunit dahil mataas din ang taba, o fats, sa pula ng itlog, dapat mag-ingat tayo sa dami ng ibibigay. Kaya pinipunan natin ito ng kaunting atay ng baka kasi ang atay, tulad ng itlog, mayaman din sa protina at bitamina, ngunit walang gaanong taba.
Magandang kombinasyon ang itlog at atay ng baka. Kapwa itong nagbibigay ng animal protein o protina galing sa hayop, hindi galing sa gulay. Ngunit may pagkakaiba ang taglay nilang ibang sustansya tulad ng enzymes, bitamina, at mineral. Kaya napupunan ng isa ang kakulangan ng isa. Mahalaga po ito sa pagpapakain. Ito ang tinatawag na complementary nutrition.
Maari ring imbis na magsuplemento pa tayo ng high protein na pakain, ay gumamit tayo ng mga high protein conditioning pellets sa halip na pangkaraniwang maintenance o pegion pellets. Ang mahalaga ay alam natin i-balanse ang nahagdan ng protina at ibang sustansya na angkop sa bawat yugto ng ating pagkukundisyon.
Dapat nauunawaan natin kung bakit ang isang sangkap sa ating pakain ay binibigay. Halimbawa karamihan sa grains, tulad ng mais, wheat, barley, oats, ay mataas sa carbohydrates at may protein din. Samantalang ang mga legumes naman tulad ng mongo, peas at soy beans ay mas mataas ang taglay na protina kung ihambing sa grains.
Kaya pinaghahalo ang mga grains at mga legumes sa concentrate o sa slasher mix ay dahil ang iba’t-ibang grains at legumes ay iba-iba ang taglay na amino acids o protein. Kung halohalo ang mix natin ang mangyayari ay napupunan ng iba ang ano ang kulang ng iba.Kaya tayo nag hahalo gn iba’t-ibang sangkap sa ating pakain ay upang mabalanse ang mga sustansya na kailangan ng katawan.
Maraming mga sangkap na mapagbigay ng protina, nguni ang atay ng baka at itlog ang mas gusto natin.
Ilan sa mga mahalagang sustansiya na maibibigay ng atay ay ang bitamina na b12 at mineral na iron. Ang b12 at iron ay “co-factors” o katulong sa pagpaparami ng red blood cells at hemoglobin sa dugo. Ang hemoglobin ang siyang nagdadala ng oxygen sa iba’t-ibang parte ng katawan ng manok, pati na ang utak, upang makalaban ng mabuti ang manok. Ito ang dahilan bakit atay at hindi laman ng baka ang mas ginusto nating ipakain bilang suplemento na makapagbibigay ng mataas na protina.
Ang protina kasi ay napakamahalaga. Ito ang tinatawag na “building blocks” ng katawan. Ang protina na sinusunog ng katawan ay siya namang magiging laman at masels ng manok. Parehong mayaman sa protina ang atay at laman ng baka, ngunit mas maraming b12 at iron ang maibibigay ng atay.
Ang itlog ay masustansya. May protina at bitamina. Ang puti ng nilagang itlog ay mahalaga sa pointing ng manok dahil sa moisture contents nito. Ang pula ng itlog ay mas mayaman sa protina at sa bitamina ngunit mataas din ang dala nitong taba. Kaya kung malapit na ang laban, hindi tayo nagbibigay ng pula ng itlog.
Isang linggo bago ang laban ihinto natin ang pagbigay ng pula ng itlog. Dahil gusto natin na kontrolahin ang taba. Sa panahong itoy inuumpisahan nang ipahinga ang manok kaya pag mayaman pa rin sa taba ang ating pakain ay baka di makuha ang fighting weight. Sa loob ng dalawa or tatlong araw ay ihinto na rin natin ang pagbigay ng atay. Dahil umpisa na ng “pointing” at ibababa natin ang porsyento ng protina at itataas ang carbohydrates.
Malapit na ang laban kaya ihinto na natin ang pagbigay ng pula ng itlog isang linggo bago ang laban. At dalawa o tatlong araw pa, pati ang atay. Ngunit hindi natin dapat ihinto ang b12 at iron na kapwa taglay ng pula ng itlog at atay. Upang mapunan ang nawalang b12 at iron sa paghinto ng pula ng itlog at atay, magsuplemento tayo.
Nagtuturok tayo ng injectible na gamot na b12 na may iron o kaya’y liver extract. Tinuturok natin ito pito at dalawang araw bago ang laban. 0.4ml bawat turok, bawat manok.
Limang araw bago ang laban ay binibitaw natin ang ating hinahanda at pipilian ng mga ilalaban. Pagkatapos ng bitaw na ito ay papasok tayo sa tinatawag natin sa RB Sugbo GT na pagpatuktok o “pointing” sa Ingles.
Ang pagpatuktok ay salitang inampon ng RB Sugbo Gamefowl Technology upang isalin sa Pilipinoang salitang Ingles na pointing. Hindi natin matukoy bakit pointing ang ginagamit ng mga Amerikano na kung tutuusin ay ang ibig nilang sabihin ay peaking.
Ang layunin ng pagpatuktok o pointing o peaking ay ang madala ang manok sa tuktok o ‘peak’ ng kanyang kakayahan at kagalingang pisikal at emosyonal sa oras ng laban. Ito ay ginagawa natin sa huling ilang araw bago ang laban.
Kung ang hangarin ng pagkukundisyon ay ihanda ang manok para sa laban, ang layunin ng pagpatuktok ay ang ihanda ang manok para sa araw at oras mismo ng laban.
Ang mga elemento na bahagi ng pagpatuktok o pointing ay ang paghinga, carboloading, at pagkontrol ng body moisture.Ang mga elemento na bahagi ng pagpatuktok o pointing ay ang paghinga, carboloading, at pagkontrol ng body moisture.Ito ang mga pangkaraniwang tinututukan ng mga nagpapatuktok ng panlaban. Tayo sa RB Sugbo ay may isa pang mahalagang elemento na binibigyan diin sa panahon ng pointing. Ito ay ang tinatawag nating “stress management”.
Ang pagpatuktok ay napakamahalagang yugto ng ating paghahanda sa manok para sa laban. Iminumungkahi natin na pag-aralang mabuti ang pointing dahil posibleng ito ang maging sanhi ng panalo o pagkatalo. Ang lahat nating pinaghirapan ay posibleng masayang lang at maging walang saysay kung tayo'y magkamali ng malaki sa pagpatuktok.
Karaniwan na ngayon sa malalaking manukan na ang pagkukundisyon at pagsasanay ng panlaban ay pinauubaya lang sa mga assistants. Ngunit pagdating sa pagpatuktok ang pinakabihasang tagapangalaga ang siya talagang gumagawa.
Pahinga
Pitong araw bago ang laban ay ihanda na ang mga panlaban para sa pointing stage. Tinuturukan natin ang bawat isa ng 0,4 ml na gamot na b12 na may iron.
Anim na araw bago ang laban ay hindi na natin masyadong pinapagod ang manok. Hinahayaan nalang natin ito buong araw sa conditioning pen o kaya'y sa tie-cord na nasa lilim.
Limang araw bago ang laban, ibitaw natin ang mga manok. Ito ang magsisilbeng huling pagpili o final selection kung alin-alin ang karapatdapat nating ilaban. Piliin ang mga manok na sa palagay natin ay makakarating sa tuktok ng pisikal at mental na kundisyon pagdating sa araw at oras ng laban.
(Para sa mga karagdagang impormasyon manatiling nakatutok dito sa Larga at sa tilaok.blogspot.com o rbsugbo.blogspot.com)

Llamado Tayo: Ang Lemon

Ang mga lemon

Una po humihingi tayo ng paumanhin sa lahat na mga may katanungan na di natin nasagot. Medyo busy po kasi tayo sa stag derbies at paghanda sa susunod na breeding season. Sinasagot parin natin hanggat makakaya. Kaya lang pinipili natin ang mga mahahalaga at nangangailangan ng madaliang pagtugon. Maraming salamat po sa inyong pagunawa. Magpatuloy lang magbasa ng Larga at mag monitor palagi sa tilaok.blogspot.com.

Kasagsagan kasi ngayon ng mga stag derbies ng mga asosasyon. Dito samin sa Cebu patuloy ang stag circuit ng Central Visayas Breeders Association (CVBA) at ng Cebu Gamefowl Breeders Association (CEGBA). Nagumpisa narin po ang Heritage Cup eliminations sa Cebu. Sa susunod nating pitak ay malalaman na natin ang mga resulta. Sa pagsulat kasi natin nito ay last day of elimination pa ng Cebu series ng Heritage Cup.

Hinggil naman sa Masang Nagmamanok (MANA) patuloy ang mga ginagawa nito para sa mga karaniwang sabungero. Inaasahan na sa susunod na taon ay makakaarangkada na ng husto ang ating gamefowl dispersal program. Sa tulong ng RB Sugbo Gamefowl Technology, Mila farm, Garces Bros, Scorpion Ox at ibang pang mga kamana natin na breeders ay mas lalaki ang production capability ng MANA gamefowl dispersal farms. At may mga kumpaniya din ng feeds at gamot na tutulong satin sa proyektong ito.

Napagpasiyahan kasi ng national board ng MANA na tumutok sa mga proyekto na may direktang benepisyo na mapupunta sa mga kamana. Kabilang dito ay ang technology transfer o pagtuturo ng kaalaman sa pagmamanok, at ang gamefowl dispersal. Kasi aanhin ang kaalaman kung di naman kayanin ng mga kamana natin ang halaga ng breeding materials ng manok. Mga proyektong ganito muna ang tutukan ng MANA, hindi muna ang mga pasabong at baka akalain ng publiko na ang MANA ay sa aspeto lang ng pagsusugal nakatuon ang pansin. Ang pagsusugal ay isang aspeto sa sabong na hindi maiiwasan. Ngunit ito'y isang aspeto lang. Marami pang ibang aspeto ang sabong at ang pagmamanok na may maidudulot na maganda. Halimbawa ang katotohanan na ang pagmamanok ay mapagkakitaan, at hindi ka kailangan na magsugal upang gawin ito. Ito ang mas bigyan natin ng pansin.

Ngunit ang totoo ang pagsasabong ay hindi maiiwasan. Dahil ito ang dahilan kung bakit may gamefowl industry na napakalaki ngayon dito sa Pilipinas. Kung walang sabong wala sanang sabong industry. Kaya inaanyayahan natin ang lahat sa pasabong ng MANA Luzon sa Pasay Cockpit ngayong Oct. 21 at ng MANA Cavite sa December 15 sa Arcontica Col.

Ang susunod po ay bilang tugon sa mga nag-request na ilathala naman natin ang history ng iba pang uri ng lemon. Bahagi po ito ng "The Philippine Lemon" na isinulat natin para sa Pit Games.

The lemon guapo

Another strain of lemon that has been around for more than 30 years is the lemon guapo of Mayor Juancho Aguirre.

According to mayor Juancho in the sixties and the 70s Negros was full of so-called lemon lines. There were the 84, the batchoy, the togo , the massa , and the hinigaran, to name a few. The 84 was Paeng’s creation. Batchoy and massa were name of the breeders who originated these lines, while Hinigaran is the place of Freddie Yulo, who had been the Negrenses’ foremost source of hulsey lemon cocks.

At that time most Negros breeders, including the group of Mayor Juancho, did not have the technical knowledge and support that present day breeders enjoy. For them, it was, almost always a hit and miss affair. Thus, they really had a hard time producing good birds, much less maintain their winning lines.

Indeed, it was the reason, mayor Juancho said, that they sponsored the Duke himself to stay in Negros for a while to teach them the rudiments of breeding and fighting.

Because of this lack of scientific knowledge, coupled with the fact that the breeders also failed to assess accurately the value of these lemons, most of these lines either went to extinction or took the back seat.

The 84s and the batchoys are still around. The massa and togo are no longer heard of. The hinigaran has reincarnated as the Guapo line.



Here is the story:

At about the time, Paeng’s 84s were making waves, disaster hit mayor Aguirre’s stock. Avian pest wiped out his flock. Among, the very few survivors were a lemon brood cock and a baby stag that was suffering from a limber neck as result of barely surviving the epidemic.

Discouraged and decided to take a leave from breeding, the mayor gave the brood cock to his brother-in-law Bob Cuenca who had a lot of the same lemon strain- the hinigaran variety.

Mayor Juancho also gave the surviving limber necked hinigaran lemon baby stag to a kumpadre who peddled chickens.

After a year, the mayor casually asked his kumpadre about the limber necked stag. To his surprise, the limber neck was not only fine but indeed was a very beautiful specimen of a cock.

They started calling it guapo. After a while they fought guapo. It won four fights practically unscathed. On its fifth win guapo was badly wounded.

Mayor Juancho, whose interest in breeding had been slowly revived, decided to breed guapo. He bred the erstwhile limber neck to some cecil hens and some hatch hens.

He kept breeding the best pullets back to guapo, at the same time employ some brother-to-sister matings, until he was able to set the strain he called lemon guapo.

“I continued to play around with many inbreeding variations of the guapo line, always keeping in mind absolute quality control,” Mayor Aguirre told this writer.

Eventually the line with the infusion of the cecil blood was discontinued because according to him the cecils tend to produce oversized offspring. (The cecils referred to were not of Cecil Davies bloodline but a line of Duke Hulsey which Duke called as such. They were reds with white under hackles.)



The malatuba family of the guapo

After almost forty years of playing around with the guapo bloodline, suddenly a bunch of the present day guapos came out malatuba or pumpkin in plumage.

These pumpkins are direct decendants to a guapo lemon that had just recently died but not before reaching the age of nine. According to mayor juancho, this particular cock became a hennie or binabaye after its last moult.

He consulted veterinarians on the phenomenon. All they could say was that it could be a result of altered hormone balance as brood cocks were normally pumped with hormones to induce fertility.

How about the bunch of pumpkin guapos? They could not be result of hormone imbalance. They could only be throwbacks.

The pumpkins came out of a likewise pumpkin cock that is son to the old lemon-turned- binabaye brood cock. This pumpkin lemon broodcock could be a case of “throwback beyond the original.”

The original hulsey cocks brought to the country in the sixties were not malatuba. The throw back must be way way back to their earlier predecessors. Perhaps, somewhere along the line long before the hatch-claret-butcher lines were blended by Duke Hulsey, any one or more of the said bloodlines carried some pumpkin genes. I suspect it must have been the clarets.

According to the History of Game Strains (Johnson and Holcomb) in 1927, a Duryea cock which was thrown in to contribute to the development of the claret bloodline, produced many wonderful pumpkin cocks.

This could be the reason why Juancho’s lemon guapo is now producing pumpkin throwbacks. And, their fighting styles? Well, JGA’s pumpkin lemon guapos are the most powerful lemons I’ve seen. And, they still fight like lemons should—smart and quick.





Joe Laureño and the batchoys.

The batchoy lemons were among the first lemon lines that made it to the big time. They were straight combed, lemon hackled low stationed cocks and originated by the late Batchoy Alunan. Unknown to many then, there was one other man behind the success of the batchoys—Joe Laureño, Mr Alunan’s trusted chickenman.

Batchoy Alunan died in 1980. Now 25 years after, the batchoys, in their original state, are very much alive in the farm of Joe Laureño.

Joe had been associated with Batchoy from 1968 to the latter’s death in 1980. As a parting gift from the family, he was made to settle for some fowl instead of cash. From then on, the burden of preserving the batchoy lines fell upon Joe’s shoulder.

According to Joe, he got 2 broodcocks and 13 hens. Out of these, he had managed to reconstruct the batchoy bloodlines.

Joe told Pit games that there were actually three kinds of lemon in the batchoy yards. There was the 84, the left ins and the line that was called the batchoys. Of course there were also other bloodlines such as the equally formidable batchoy greys.

The line called batchoy is low stationed and very barako. This particular batchoys were tough and they fought like hatches. The left ins were beautiful and were the smart ones. The blend of the two lines gave them numerous successes then, along with Francis de Borja and Jesse Cabalza, who were foremost chicken fighters of the time.

The 84s really came from the original 84 cock. The original 84 cock was with Batchoy Alunan for a while and Joe bred it to some of their own lemons.

With just the 2 cocks and 13 hens, Joe did not only manage to restore the batchoys, he was also able to discover blends that made his lemons comparable to the best of the best bloodlines of today.



How did he do it?

Joe did it with the time-honored method of back crossing to the purer parent, and other forms of in-breeding. Of course, he also resorted to the inevitable infusion of new blood at some point. New bloods that were eventually slowly bred out in order to once again purify the lemon blood.

He has fought them crossed with several different bloodlines with same success-- in the bakbakan, in the world slasher, and in many great gathering of great feathered warriors.

As most of us know, Joe is very active in the big times nowadays. He is now among the country’s big boys. Joe and his son Johnny have won the prestigious Balbina Breeders Cup twice already.

The entry JVL is always in the thick of the big fights. Where and when the best chickens of the land see action, Mang Joe and his fowl are there to reckon with.

In his very beautiful farm that this writer visited, there was an array of imported dink fairs sweaters, yellow legged hatches, Roger Robert’s hatchets, mcleans and other hatches. Yes, there were some two thousand beauties on cord. Amid these jewels, still were the batchoy lemons of the old. Not so beautiful, but so precious.

Llamado Tayo: Iba ang Pinoy

Llamado Tayo



Iba ang Pinoy


Talagang napakalaki ng pinsalang iniwan ng bagyong Ondoy sa Metro Manila at ng Pepe sa north Luzon. Nandoon ngayon sa Tuguegarao si kamanang Marlon Mabingnay at saksi siya sa bakas ng hagupit ni pepe.


Nandoon si kamanang Marlon upang tumulong sa paghanda ng mga stags ng JT Northern Star farm nina kamanang Jun Ramos. Sabi ni Marlon sa farm lang mismo malaki ang na damage.


Pero, talagang makikita rin natin ang tibay ng Pilipino. Pagkatapos ng pagkatapos ng bagyo agad tayo ay nagsusumikap na makabangon. Ang mga sabungero, naghahanda pa agad sa susunod na laban. Iba talaga ang Pinoy.


Marami sa ating mga kamana ang na wiped-out ang kanilang mga manok sa magkasunod na bagyo at sa baha na idinulot ng mga ito. Ang una nilang ginawa ay ang maghanap ng materyales upang makapagsimula muli. Talagang game na game. Hindi susuko.


Sa mga kamana natin na interesado sa gamefowl dispersal program ng MANA, manatili lang nakatutok sa tilaok.blogspot.com sa internet. Maglalagay tayo doon ng mga impormasyon hinggil sa programang ito. Patuloy ding magbasa sa pitak nating ito dito sa Larga.


Sa ngayon may 300 hens na tayong nakahanda para sa breeding season. Baka madagdagan pa ang mga ito kung may iba pang kamana nating breeders na sasali sa programa. Ang breeder na sasali sa programa ay magkakaroon ng feeds subsidy galing sa isang kumpaniya ng feeds. Kapalit nito ay magbibigay siya sa MANA ng breeding materials para magamit ng dispersal program.



Ipagpatuloy natin ang pagtalakay sa lahing lemon. Ang susunod ay bahagi ng artikulong isinulat natin para sa Pit Games magazine noong taong 2005.


Lance: In negros you are not a breeder

if you have got no lemons

Inasmuch as you cannot start a story about the lemons without mentioning Paeng Araneta, certainly, you could not end it without reference to Lance de la Torre.

Lance, the big boy who rose from the ranks. The former policeman who resigned from service to pursue a much greater love of his—cockfighting.

He went to Manila to condition, handle and tie the knife on the chickens of prominent cockers.

In due time, he proved his worth.

He found a partner and he was suddenly into breeding, and, became a world slasher champion, the first to score 8 straight wins in the wsc.

Lance’s lemons are of the Nonoy Jalandoni and Nene Velez variety. Not much different from those of Juancho Aguirre and the rest of the La Carlota group. His lemons are probably the most expensive around, but like the Rolls Royce, they are worth every penny, even more.

His lemons blend well with his roundheads, and with most of his other lines. Straight combed, and medium stationed, they come with some shades of malatuba in the breast. They look like the old time lemons but they pack more wallop and are quicker than most. They are really a wonder to behold.

When I was in Lance’s farm, in Talisay, Negros Occ., I was treated to a long sparring session. The lemons were sparred along side his newly acquired bloodlines such as the much sought after Jr. Belt Cowan roundhead, as well as his old reliables such as his boston and his regular roundheads. There were also his hatches and his greys, the lance greys that sold for more than a hundred grand a trio.

Against this formidable array of distinguished bloodlines, Lance’s lemons held their own.

The master breeder in lance has somehow managed to infuse the much needed booster to enable his lemons fight as fit for the modern times.

His lemons are intelligent, quick and powerful. Considering Lance’s obsession with gameness, we can be rest assured too that his lemons are more than fairly game.

Lance, the man who said that: “you are not a breeder if you don’t have the lemon,” also admitted to this writer: “I am not an all out lemon fanatic, I know the limitations of the lemons but I know its blending value too.”











The lemons’ attributes and records

Known for its brainy fighting style, accurate cutting ability and excellent timing, the lemon is, without doubt, one of the great bloodlines in the history of cockfighting.

After forty years of remarkable presence in the Philippine cocking scene, the lemons have definitely passed the test of time, and with flying colors.

Despite the advent of the so-called modern yellow legged and green legged hatches, the super kelsos, the magnum and bonecrusher hatches, the numerous variations of the old time roundheads, and other newly created or revitalized old strains, the lemons are still sought after by top notch breeders who know of the lemons’ value.



The lemons first caught the attention of the international cocking community in 1972. That year the lemon 84s of Paeng Araneta won the international derby. The 84s were the only local breed entered in that grand event.

Another high point of the lemons came in 1997 when Lance de la Torre, in tandem with Patrick Antonio, won solo that year’s edition of the World Slasher Cup II. Lance de la Torre unveiled to the world the might and ring savvy of his lemon-roundhead crosses to score 8 straight victories. It was then an unprecedented feat.

Prior to that no one had ever scored 8 straight wins in the WSC. The record was eventually tied 7 years later by Rudy Salud and Lito Orillaza who copped the 2004 edition of world slasher cup I. Salud and Orillaza showed cocks coming from bloodlines of another Negros stalwart, Danilo Hinlo.

In year 2000, Bob Cuenca, a member of the La Carlota, Negros lemon group, likewise in tandem with Patrick Antonio, won a share of that year’s January edition of the world slasher.

That same year, Peping Ricafort scored a grand slam. He emerged co-champion in both the January and June editions of the world slasher cup. Ricafort later divulged in a magazine interview that he always made it a point that all cocks he bred have drops of the lemon 84 blood which he got directly from the originator Paeng Araneta.

In January 2001, Tony Trebol, another member of the La Carlota lemon group won another WSC title.

These series of major achievements by the lemons were no easy feats considering they came in the wake of perennial challenges from the sweaters of Carol Nesmith, Bruce Barnette, and Dink Fair, the Roger Roberts hatchets; and the birds of Johnny Jumper, Ray Alexander, and those of many other American and local breeders.





Brainy and quick

The lemons are medium to low station. They fight smart, cut well and have excellent timing. They come in plumage from red with lemon hackles to downright lemon like color. They come either in straight or pea combs, but mostly straight combs, except for the 84s which are basically pea combs. More than ninety percent of the lemons come in yellow legs. A few are green legged. Fewer still are white legged. They are not as beautiful as, say, the sweaters, but the lemons have a bearing of the royalty and confidence of a champion. The lemons exude an aura, so to say.

In the pit, they keep their cool under extreme pressure. Under attack, the lemon extricate itself by either gracefully side stepping or topping the opponent. When attacking, the lemon does not resort to fancy shuffles and multiple cutting. It simply hits with fatal single strokes.

The lemon may not look so fast in its movements but, in reality, it is quick to the draw and extremely accurate. There is rhythm to its blows that draws the opponent to its beat, and poetry in its motions that baffles the opponent into lowering its guards.

The lemons are patient and brainy. They are what is called “abang” in Tagalog and “kumpas” in Bisaya. They wait for the opponent to make the first move. They seem to know that, more often than not, the first move is a mistake.

Then the lemons are vertical flyers. When the other cock strikes the lemon goes up vertically to top the opponent, and not diagonally as most cocks do.

This is geometry and physics in action. When two birds go up together in the air vertically, the point of contact is prolonged and gravity more centered that when one of the birds breaks diagonally forward. Thus, breaking vertically, the bird on top will have more time to inflict damage; whereas, in a diagonal flight the inertia of the forward blow will likely prevent the blade from going deeper into the flesh.

On the ground, when evading blows, the lemon side steps or back pedals instead of ducking. And, it counters accurately. According to Mayor Juancho Aguirre, to him the ultimate maneuver of a cock is back pedaling at the same time “nagiiwan ng paa” or counter striking effectively. “The lemon can do it, can do it in style,” he said.

Also the lemons are not bill holders. They strike with their feet not with their beaks. They have this staccato type of blows that seem to always beat the opponent to the draw. In breeding, too, the lemon blends well with almost any other bloodline.

Llamado Tayo: Sa sabong hindi sugal ang mahalaga

llamado tayo


Sa sabong hindi sugal ang mahalaga


Kamana natalo kami sa laban, pero ito ang talo na nakita’t narinig mo sa mga tao yong paghanga nila sa ginawa ng manok. Extreme performance! Talo man ay panalo naman sa paghanga. Kilikili lang ang tama ng manok isa lang. Naranasan ko na ang Mana way of conditioning and still learning. Salamat kamana, wala kang masabi talaga. Hanggang ngayon masaya pa ako. Talo na masaya pa. ( Dhong Palermo 001693)



Matagal na itong text nato ni kamana Dhong. Ilathala natin ulit dahil angkop itong kasagutan sa mga natanggap nating mga tanong kamakailan. Marami kasi ang mga nagsasabi na nararanasan nila ang ganito.


Talagang ganyan mga kamana, may talo may panalo. Ang mahalaga ay kuntento tayo sa kilos ng manok at masaya ka kahit talo. Maganda ang attitude na yan kamana.

Mangyayari lang ang ganyan na dahil sa performance ng manok, masaya tayo kahit talo, kung, ang ating pusta ay hindi masyadong mabigat para sa atin.

Yan ang sinasabi natin palagi kamana na hindi dapat pumusta ng halaga na kung matalo ay siguradong malungkot tayo, kundi man aburido.

Magtipid sa gastos, dahandahan sa pagpusta. Hindi na maging kasiyasiya ang sabong kung ito’y makaapekto na sa bulsa.

At saka, upang maipakita natin sa buong mundo na sa sabong, hindi ang pagsugal ang mahalaga. Napakarami pang magagandang aspeto ng sabong o pagmamanok. Ito ang dapat nating ipakita--ang magandang mukha ng pagmamanok.





Sir gud day. Maganda ang nilaro ng manok ko kahapon. Salamat sa mga tips na nabasa ko.

Ito pa isa. Di mo nasabi kamana kung nanalo o natalo. Ang sabi mo lang dito ay magaling ang nilaro ng manok mo. Siguro, tulad ni kamanang Dhong, ang performance ang mahalaga sa iyo.




Mga kontra sabong: “Back off”

Naguumpisa na ang 10-stag Bakbakan derby baka manggulo na naman ang Peta. Dapat nakahanda taayo para harapin sila.

Maaring mangyari yan tulad ng ginawa nila sa world slasher. Sige lang kamana kung gagawin nila yan, kundi man tayo makapag-react agad-agad, sisikapin ng Mana na magsagawa din ng sariling kontra-pagkilos.

Kaya ngayon palang ay may babala na tayo sa kanila:

“ Back off.”




Congratulations kina kamana Jeff at Loreto sa matagumpay nilang pamamahala sa pasabong natin sa Pasay noong Oct. 21. Bahagi po yon ng regular na pasabong ng MANA bawat pangatlong Miyerkules ng buwan simula noong Enero. Ang unang walong pasabong ay ang Pasay chapter ang namahala. Mula naman noong September, ang Mana Luzon na ang namahala.

Ang regular natin na sponsor sa mga nakaraang mga pasabong natin sa Pasay ay ang Excellence Poultry and Livestock Specialist at ang B-meg/ Derby Ace. Ngayon ay di na natin matiyak dahil sa pagkakaalam natin ay ang Sagupaan Super feeds na ang magkakaroon ng lock out rights sa Pasay Cockpit. Hindi naman po lingid sa kaalaman ng mga kamana natin na ang Sagupaan ay nakatulong din sa MANA. Ang totoo ang Sagupaan ang unang kumpaniya na tumulong sa Mana. Kung wala pa kayong kopya ng pinakabagong labas ng Global Cockfights Live magazine, maghanap po kayo at mababasa ninyo doon kung paano nakapagsimula ang MANA sa tulong ng Sagupaan.

Of course po, napakalaki din ng tulong ng iba pa nating kaibigan sa industriya. Tulad ng Excellence, Bmeg at Secret Weapon. Nagpasasalamat tayo sa kanilang lahat.

Huwag din nating kalimutan ang pasabong ng MANA Cavite sa December 15 sa Arcontica Coliseum. May mga magagandang proyekto rin doon sila kamanang Gani Dominguez.


Tulad ng nasabi natin sa mga nakaraang labas ng pitak na ito, ang MANA ay tututok sa mga proyekto na makakapagbigay ng direktang benepisyo sa mga karaniwang sabungero. Kabilang dito ay ang gamefowl dispersal at technology transfer programs.Dito napakalaki ng maitutulong ng mga kaibigan nating mga kumpaniya. Gagawin natin ang programang ito dahil alam natin na ang isa sa dahilan kung bakit mahihirapan ang karaniwang sabungero na makapagumpisa sa kanilang pagpapalahi ay ang kamahalan ng breeding materials. Kaya sa ilalim ng programang ito mabibili ng mga kamana natin ang mga materyales sa napakamurang halaga o kay'y libre pa kung may mag sponsor.

Nasa Visayas naka-sentro ang programang ito. Ngunit ang mga kamana natin sa Luzon ay pwede ring maka avail sa dispersal. Mag text lang kay kamanang Jun Santos 0908-895-9623. At manatiling nakatutok dito sa Larga at sa tilaok.blogspot.com.

Hindi lang mga materyales ang ipamahagi natin, pati na rin kaalaman. Ito ang technology transfer aspect ng programa na ito ng MANA. Libre po nating ibinibigay ito. Hindi lang pamamagitan ng mga seminars at training, at sa pagsagot sa inyong mga katanungan kundi pati na rin sa mga libreng babasahin na matutunghayan ninyo sa tilaok.blogspot.com. Mas makakasiya kasi ang pagfsasabong kung alam natin kung paano ito tamang gawin. Hindi rin masasayang ang ating pagod, panahon at pera.



Nutrition program

Ngayon, bilang pamamahagi natin ng mahalagang kaalaman, ilathala natin dito ang feeding program ng RB Sugbo mula day 1 hanggang sa maintenance stage. Maguumpisa na kasi ang breeding season kaya dapat alam natin paano ang pagpakain ng sisiw hanggang ito'y mag binatilyo.

Tulad ng nasabi natin, ang ating programa ay halos parehas lang sa mga programa ng iba’t-ibang kumpaniya ng feeds at gamot.

Kunti lang ang kaibahan. Kalimitan ang mga kaibahang ito ay dahil sa una, gusto rin nating makatipid, at pangalawa, dahil hindi tayo konektado sa alin mang mga kumpaniya, tayo’y malayang gumamit ng kahit alin sa mga available na brands. Kung alin ang mas nagustuhan natin, batay na rin sa economic consideration na magtipid, doon tayo.Isa pang kaibahan ay ang pagbigay natin ng pro-biotics. Bigyan natin ng pansin ang aspetong ito sa ating pagpapakain.




Ito ang ating feeding program:

Unang araw—tubig lang na may kunting asukal, May sustansya pa ang sisiw na galing sa nakuha nito sa itlog.

Pangalawang araw- umpisahan na nating magbigay ng chick booster. 21-22% ang crude protein ng chick booster. Maari na rin nating haluan ng MVE o multivitamins with electrolytes ang tubig.

Pangatlo at pang-apat na araw- chick booster at MVE pa rin.

6th- 7th day—puro chick booster pa rin. Ang hinahalo natin sa tubig sa mga araw na ito ay pro-biotics. Yong lactobacillus.

Kung napapansin nyo sa unang linggo ay di pa tayo nagbibigay ng anti-biotics. Ang punto natin dito ay di pa kailangan dahil ang sisiw ay mayroon pa sa tinatawag na natural immunity at ito’y magtatagal hanggang dalawang linggo.

Kaya sa unang linggo, sa halip na gamitan natin ng anti-biotics na maari pang makamamatay pati sa mga good bacteria, ang ginagawa natin ay ang mas palakasin pa ang kanilang immune system pamamagitan ng pagbigay ng bitamina, mineral, at pag-introduce ng pro-biotics sa kanilang sistema..

Ang pro-biotics ay ang pag-paparami ng mga good bacteria upang maging panlaban sa bad bacteria. Kung mas malakas ang good bacteria kaysa bad bacteria sa katawan, ito ay magiging malusog at ligtas sa sakit.

Ang paggamit ng pro-biotics ay isa sa mga kaibahan ng sistema ng RB Sugbo sa mga nutrition programs ng mga kumpaniya.



2nd week

8-14th day—Puro chick booster pa rin ang ating pakain. Dito ay nagbibigay na tayo ng anti-biotics. Ang ginagamit natin ay tetracycline lang muna o ang mga variants nito. Sa days 8, 9 and 10 natin ito binibigay. Sa days 11 at 13 pro-biotics na naman tayo. MVE sa days 12 at 14. Bale sa unang 3 araw ng linggo anti-biotic at sa susunod na 4 na araw alternate natin ang pro-biotic at MVE.

Tantyahin lang natin na ang tubig na may gamot ay mauubos nila sa buong araw. Sa gabi po plain water ang binibigay natin. Sa umaga na natin palitan uli ng may gamot. Ito ang ating sistema palage.

Sa panahong ito may ilaw pa ang brooder kaya 24 hrs dapat na may pakain at tubig ang mga sisiw. Nagsisimula nang dumami ang balahibo ng sisiw sa pangalawang linggo kaya magingat na tayo na di sobra ang temperatura sa loob ng brooder.

Kapag ang mga sisiw ay nasa dulo na ng brooder, sa pinakamalayo sa ilaw, ibig sabihin sombra ang init. Palitan natin ang bombelya ng mas maliit na watts o kaya iangat natin ang ilaw ng kaunti.

Kapag ang sisiw naman ay nasa malapit sa ilaw, ibig sabihin kulang ang temperatura.

3rd week. Days 15-21

Sa first half po ng linggong ito ay puro chick booster pa rin ang pakain natin. Simula sa day 19 dahan dahan nating hinahaluan ng corn grits para unti-unting bumaba ang antas ng protein at ang halaga ng ating pakain. Umpisa na tayong magtipid.

Sa day 19 haluan ng 10% corn grits Sa day 20 ay 20% sa day 21 ay 30% na ang corn grits. At upang mas makatipid pa dahan dahan din nating hinahaluan ang chick booster ng bsc o broiler starter crumbles. Ganoon din po ang sistema. 10%,20% at 30%.

Sa makatuwid pagdating ng Day 21 ang ating halo ay 40% chick booster, 30% bsc at 30% corn grits. Malaki po ang matipid natin dito. At hindi naman gaanong bababa ang CP natin dahil ang bsc ay may 22%-23% crude protein din tulad ng chick booster.

Nasa 18% to 19% pa rin ang CP ng halo na ito. Sapat na ito. Para sa atin sa unang dalawa o tatlong linggo lang kinakailangan ng sisiw ang napakataas na protein.

Ang supplement po natin sa linggo ito ay katulad ng sa 2nd week. 3 days anti-biotic, Tapos alternate ang probiotic, at vitamins and electrolites sa nalalabing 4 na araw. TMPS o cotrimazine na ang anti biotic natin sa linggong ito. Ganoon pa rin plain water sa gabi.



4th week

Sa linggong ito ay patuloy nating pini-phase out ang chick booster. May ibang programa na stag developer ang dahan dahan nilang pinapalit. Ngunit batay sa ating karanasan, malalaki pa ang micro-pellets tulad ng stag developer para sa mga mag-iisang buwan palang na sisiw.

Sa atin dahan dahan nating wina-wala ang chick booster ngunit ang pinapalit natin ay bsc, at baby stag developer o kaya’y jr starter na parehong crumbles. May corn grits pa rin pero yong medyo malalaki na ang butil.

Ang mangyayari pagkatapos ng linggong ito ang pakain natin ay 30% corn, 30% bsc at 40% jr starter o baby stag developer.

Sa unang buwan po ay ad libitum ang pakain natin. Walang limit, hanggang sawa. At dahil may ilaw pa ang brooder, ibig sabihin 24 hours may pakain ang mga sisiw.

Ang ating suplemento ay ganoon parin. Ngunit ang ating anti- biotic ay yong mas marami ng sulfaquinoxaline. Ibababa na kasi natin ang mga sisiw galing brooder na may sahig papuntang brooder o pen na nasa lupa. Ang pen na nasa lupa ay linalagyan natin ng rice hull para mas malinis at mas masaya ang mga sisiw sa pagkakha. Nakakatulong din ang rice hull sa pag-bigay ng init sa gabi.

Ang sulfaquinoxaline ang panlaban natin sa coccidiosis na malimit umatake sa sisiw na bagong baba sa lupa. Ipagpatuloy pa rin natin ang pro-biotic. Pag may sobrang pro-biotic o lactobacillus mixture ay sa loob ng pen itapon. Ang probiotic ay makakatulong sa paglaban ng bad bacteria na nasa lupa. Ito din po ang ginagamit nating preventive disinfectant ng lupa. Ayaw nating gumamit ng chemicals, maliban lang kung talagang emergency at kailangan na malinis agad-agad ang lupa.

Mabilis ang bisa ng chemical laban sa mga mikrobyo. Pero di naman ito makakabuti sa lupa in the long run. Samantala, ang organic at probiotic na sistema ay nangangailangan ng mas mahabang panahon upang gumana. Ngunit wala itong masamang epekto sa lupa. Sa kalaunan mas maka benepisyo pa ang lupa na patuloy na ginagamitan nito.

Ganoon din po sa katawan. Kung kailangan ang immediate na gamutan, anti-biotic po ang ating kinakailangan. Pero may risk ito. Dahil mamatay pati ang good bacteria at hihina ang immune system ng katawan. At saka ang patuloy ng paggamit ng isang uri ng anti-biotic at maaring ma-immune ang mikrobyo at wala nang bisa ito laban sa sakit.

Kaya nga ang sabi nila, dahil sa patuloy nating paggamit ng anti-biotic, ang mga bacteria daw ngayon ay nakasakay sa tangke at ang mga air-borne virus ay nakasakay sa eroplano.


Ituloy natin ito sa mga susunod na linggo.

Ponkan broodcock

Ponkan broodcock
One of the ponkan broodcocks being readied by RB Sugbo for the incoming breeding season. RB Sugbo is among the gamefowl farms very much involved in the Masang Nagmamanok (MANA) Inc. nationwide gamefowl dispersal program.

Another ponkan

Another ponkan
Another ponkan broodcock in the trio pen.

Mana: Dami at Pagkakaisa

Walang duda napakalaki na ng pinagunlad ng sabong mula sa paging libangan tuwing araw ng Linggo, ito ngayon ay isa nang napakatanyag na isport, malaking industriya at kaakitakit na mapagkakitaan.

Napakarami nang nagpapalahi ng manok panabong. Nagsilabasan ang mga babasahin at programa sa telebisyon ukol sa sabong. Panay ang pa-derby at hakpayt sa buong kapuluan. Samantalang bumabaha sa merkado ang mga produktong pang manok. Sa likod ng lahat ng ito ay ang napakaraming masang sabungero na siyang tunay na gulugod o backbone ng industriya.

Sa bawat nagpapalahi, ilan ang tagapagalaga ng kanyang manok? Sa bawat may-ari ng sabungan, ilan ang naghahanapbuhay sa sabungan niya? Sa bawat kasali sa derby, ilan ang nagbabayad sa pinto upang manood? Sa bawat malaking sabungero, ilan ang mayroon lang iilang pirasong tinale sa kanilang bakuran? Dapat lang, at napapanahon na siguro, na ang masang sabungero ay mapagtuonan ng pansin, mabigyan ng kinatawan, at, marinig ang boses sa isport at industriya ng sabong.

Ito ang nais abutin ng MANA (Masang Nagmamanok), isang pambansang kilusan at samahan ng mga masang sabungero. Ang mga layunin ng MANA ay ang sumusunod:

1. Ang pangalagaan ang kapakanan ng mga maliit na sabungero, partikular na, ang mga naghahanapbuhay sa sabungan. Inaasam na sa darating na panahon, ang mga handlers, mananari, casador, kristos, sentensiyador, farm hands ay magkakaroon ng mga benepisyo tulad ng insurance, pension at iba pa.

2. Ang mapatingkad ang kaalaman ng ordinaryong sabungero sa pagmamanok. At, sila’y mabigyan ng pagkakataon na magkaroon ng angkop na materyales sa pagpapalahi at paglalaban.

3. Ang ipaglaban ang sabong sa gitna ng banta na itoy gawing labag sa batas tulad ng nangyari kamakailan lang sa Estados Unidos, at ipreserba ito bilang isport, hanapbuhay, industriya at bahagi ng ating kultura at tunay na mana.

4. Ang magtulungan at makipagtulungan sa iba pang haligi ng industriya sa ikabubuti ng sabong at ikauunlad ng lahat na mga sabungero.

Inaasahan na matupad ng MANA ang nasabing mga layunin pamamagitan ng pagpakita ng dami at pagkakaisa.

Ang pagkatatag ng MANA ay bunsod ng mungkahi ni kamanang Boying Santiago ng Camarines Sur na lumabas sa pitak na” Llamado Tayo,” na magtayo ng samahan ang mga masang sabungero. Ang pitak na ito, noon, ay arawaraw na lumalabas sa pahayagang Tumbok, na pagaari ng Philippine Daily Inquirer group of publications. (Ngayon mababasa ang Llamado Tayo sa dyaryong Larga Weekly.)

Ang Llamado Tayo ay tumatalakay sa ibatibang aspeto sa pagmamanok at binabasa ng napakarami arawaraw, kaya di nagtagal marami ang sumapi sa MANA.

Kasunod nito, ang MANA ay nakapagpaseminar sa ibatibang lugar at rehiyon ng Pilipinas, sa tulong ng mga kumpaniya tulad ng Excellence Poultry & Livestock Specialist, Bmeg-Derby Ace, Sagupaan, Secret Weapon, at Thunderbird.